T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
Gümrükler Genel Müdürlüğü

Sayı: AGM-BŞK / 1267
Konu: Menşe Kontrol Tablosu

ANKARA GÜMRÜK MÜŞSAVİRLERİ DERNEĞİ
99477897/05.08.2024

İlgi: 24.04.2024 tarih ve E-73421605-724.01.02-00096136234 sayılı yazıları

İlgide kayıtlı yazıları ile Bakanlığınızca yapılan düzenleme kapsamında BİLGE sistemine entegre edilen Menşe Kontrol Tablosunun bazı satır ve sütun notlarına dipnot olarak açıklamaların yer almaması ve BİLGE sisteminin de hatalı uygulamayı engelleyecek yönlendirme sorularının olmayışı uygulayıcıların (beyan sahipleri ve gümrük idareleri) hatalı işlem yapmalarına yol açacağı hususunda üyelerimizden bilgiler alınmaktadır.

Menşe Kontrol Tablosunun Ekli Listede kayıtlı tabloda, “çıkış ülkesi kontrolü” sütununda İsrail, Tunus, Fas ve Mısır STA kapsamında menşeli ürünlerin “AB üyesi ülkelerden” çıkış/ihraç işlemi olması halinde “çapraz kümülasyon amacıyla GTİP kontrolü” sütununda GTİP kontrolü “Yok” olarak yer almakta olması nedeniyle AB ülkeleri üzerinden ülkemize sevk/ihraç edilen ve menşe ülkesi Tunus, Fas, Mısır, İsrail olan sanayi ürünleri (İRK-II sayılı Liste) ve işlenmiş tarım ürünleri (İRK-III sayılı Liste) için serbest dolaşıma giriş beyannamesi tescilinde EUR.1, EUR-MED dolaşım sertifikası veya Fatura Beyanı/EUR-MED Fatura Beyanı ibrazında BİLGE sisteminde bu listeler kapsamı ürünler için çıkış/ihraç ülkesi AB ülkesi beyanlarında GTİP kontrolünün olmaması nedeniyle, sistemin bu belgeleri kabul etmesi sonucu gümrük vergisi ve İGV için tercihli tarife uygulanarak işlem yapılması durumu hasıl olabilme riski bulunmaktadır.

Bilindiği üzere 1963 Ankara Anlaşması kapsamında 1/95 sayılı OKK ile tesis edilen Gümrük Birliği Kararı hükümlerine göre AB ülkeleri ile Türkiye arasındaki ticarette serbest dolaşım kuralı geçerli olup, bu kural sanayi ürünlerini ve işlenmiş tarım ürünlerini (AKÇT ve AB Tarım ürünleri hariç) kapsamaktadır. AKÇT Anlaşması ve AB tarım ürünleri ticaretinde menşe kuralına dayalı olarak karşılıklı tercihli tarife uygulanmaktadır. 1/95 sayılı Karar kapsamında AB ile Türkiye arasında sanayi ve işlenmiş tarım ürünleri için serbest dolaşım kuralı geçerli olup, bu ürünlerin karşılıklı ihracında düzenlenecek dolaşım belgesi A.TR dolaşım belgesi olup, ayrıca A.TR kapsamı eşyanın çapraz kümülasyon kapsamında AB ülkelerinden menşeli olarak ülkemize sevk/ihraç edilmesi ve menşe statüsünün ülkemizce kanıtlanmasının talep edilmesi halinde Tedarikçi Beyanı ile kanıtlanacağı açıktır.

Ayrıca AKÇT Anlaşması kapsamı ürünler ile tarım ürünleri 2008 yılında PAAMK sistemine entegre edildiğinden, sisteme Taraf ülkeler menşeli bu ürünlerin AB ülkeleri üzerinde çapraz kümülasyon kapsamında ülkemize Tabloda belirtilen menşe ispat belgeleri ile ihracı mümkün bulunmaktadır.

Yukarıda yer alan ve Bakanlığınız tarafından oluşturulan Menşe Kontrol Tablosunda Fas, Tunus, Mısır ve İsrail STA kapsamı menşeli ürünlerin PAAMK Sistemi dahilinde çapraz kümülasyonu kapsamında, AB ülkeleri üzerinden ülkemize sevk/ihraç edilen sanayi ürünleri ve işlenmiş tarım ürünleri için EUR-MED ya da EUR.1 (İsrail için) düzenlenebilmesi için;

-PAAMK Sitemine entegre edilmiş olan Taraf ülkeler menşeli AKÇT Anlaşması
kapsamı ürünler ile menşeili tarım ürünlerinin çapraz kümülasyon kapsamında AB ülkelerinden ülkemize sevk/ihraç edilmesi halinde Tabloda belirtilen menşe ispat belgelerinin düzenlenebileceği,
– AB ülkelerinden serbest dolaşıma girmeden yalnızca PAAMK Sistemine ilişkin Yönetmeliğin serbest bölgelere ilişkin hükümlerine uygun olmak kaydıyla bir serbest bölge üzerinden tercihli menşe statüsünü korumak suretiyle Türkiye’ye transit (T1, T2 ile) edilmesi halinde düzenlenebileceği
– İRK II ve III sayılı Liste kapsamı olup (AKÇT Anlaşması kapsamı ile AB tarım ürünleri hariç) dahil olduğumuz bir çapraz kümülasyona Taraf ülke menşeli olarak AB ülkeleri üzerinden ülkemize menşe statüsünü koruyarak ya da kümülasyona uğrayarak ihracında Menşe Kontrol Tablosunun 6’ncı sütunda kayıtlı menşe ispat belgelerinin (Menşe Protokolünün serbest bölgeler hükümleri hariç) 1/95 sayılı Karar hükümleri gereği düzenlenmemesi gerektiği,

Değerlendirilmektedir.

Açıklanan nedenlerle, menşe ülkesi Fas, Tunus, Mısır ve İsrail olup, bu ülkeler satırının 4’üncü sütununda çıkış/ihraç ülkesi “AB ülkeleri*” için Menşe Kontrol Tablosunun 5’inci sütununda GTİP kontrolü kısmında yer alan “Yok” ifadesi kaldırılarak “Var” ifadesi yanında “(13)” no.lu dip konularak, (13) no.lu dip nota “İRK II ve III sayılı Liste kapsamı ürünler hariç (AKÇT ürünleri dahil)” ibaresinin konulmasının, ayrıca çapraz kümülasyon uygulamasına taraf diğer ülkeler menşeli ürünlerin 4’üncü sütunda kayıtlı  çıkış/ihraç ülkesi “AB ülkeleri, San Marino, Andorra“ olanları için de aynı dip notun konulmasının olası hatalı beyanları ve uygulamaları ortadan kaldıracağı değerlendirilmektedir.

Konunun makamlarınca Menşe Kontrol Tablosu ve BİLGE sistemi kontrol edilerek beyan sahiplerinin hatalı beyan yapma riski ile karşılaşılmasının önlenmesi için gereğini taktir ve tensiplerine arz ederiz.

Saygılarımızla.

Atilla ŞAHİN
Ankara Gümrük Müşavirleri Derneği
Yönetim Kurulu Başkanı

EK:

“*İthalat Remi Kararı II ve III sayılı Liste kapsamı ürünler hariç (AKÇT ürünleri dahil) “dip notu önerilmektedir.

Ticaret Bakanlığı İçin Tıklayınız.

Mevzuatlara Dönmek İçin Tıklayınız.

Menşe Kontrol Tablosu Hakkında Yazı – GGM yazısı ilk önce AB Mevzuat üzerinde ortaya çıktı.