30.06.2024 Tarihli 32588 Sayılı Resmi Gazete
TEBLİĞ
Ticaret Bakanlığından:
İTHALATTA KORUNMA ÖNLEMLERİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2024/8)
Kapsam
MADDE 1- (1) Bu Tebliğ, 10/5/2004 tarihli ve 2004/7305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta Korunma Önlemleri Hakkında Karar ve 8/6/2004 tarihli ve 25486 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemleri Yönetmeliği çerçevesinde 3/11/2023 tarihli ve 32358 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2023/6) ile açılan korunma önlemi soruşturması sonucunda alınan kararı içermektedir.
Soruşturma
MADDE 2- (1) Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülerek tamamlanan soruşturma kapsamında ulaşılan bilgi ve bulguları içeren özet sonuç raporu EK-2’de yer almaktadır.
Karar
MADDE 3- (1) İthalatta Korunma Önlemlerini Değerlendirme Kurulu soruşturma sürecinde varılan tespitler ışığında Ek-1’de yer alan tabloda Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu ve eşya tanımları belirtilen ürünlerin ithalatında 3 (üç) yıl süreyle ek mali yükümlülük uygulanmasına, ek mali yükümlülüğün Ek-1’de yer alan tabloda gösterildiği şekilde belirlenmesine, Dünya Ticaret Örgütü Korunma Önlemleri Anlaşması’nın 12.3 maddesi gereğince soruşturma konusu eşyanın ihracatçıları olarak önemli bir menfaati olan Dünya Ticaret Örgütü üyeleri ile talep olması halinde istişarelerde bulunulmasına, Korunma Önlemleri Anlaşması’nın 9.1 maddesi gereğince gelişmekte olan ülkelere muafiyet tanınmasına ve önlemin istihsali hususunda Cumhurbaşkanlığına öneride bulunulmasına toplantıya katılan üyelerin oy birliği ile karar vermiştir.
(2) Birinci fıkrada belirtilen önlem, ilgili Cumhurbaşkanı Kararının yürürlüğe girmesiyle uygulanmaya başlar.
Yürürlük
MADDE 4- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 5- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.
KORUNMA ÖNLEMİ KAPSAMI ÜRÜNLER
| Sıra | GTİP | EK MALİ YÜKÜMLÜLÜK | ||
| 1. Dönemi (15/06/2024- 06/01/2025) | 2. Dönemi (07/01/2025- 06/01/2026) | 3. Dönemi (07/01/2026- 06/01/2027) | ||
| 1 | 7213.10.00.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 2 | 7213.91.10.00.00 | 175 ABD Dolan /Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 3 | 7213.91.41.00.11 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 4 | 7213.91.41.00.12 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 5 | 7213.91.41.00.13 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 6 | 7213.91.41.00.19 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Dolan/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 7 | 7213.91.49.00.11 | 175 ABD Doları /Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 8 | 7213.91.49.00.12 | 175 ABD Doları /Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 9 | 7213.91.49.00.13 | 175 ABD Doları /Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 10 | 7213.91.49.00.19 | 175 ABD Doları /Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 11 | 7213.91.70.10.11 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 12 | 7213.91.70.10.12 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 13 | 7213.91.70.10.13 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Dolan/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 14 | 7213.91.70.10.19 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 15 | 7213.91.70.90.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Dolan/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 16 | 7213.91.90.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 17 | 7213.99.10.00.11 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 18 | 7213.99.10.00.13 | 175 ABD Doları /Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 19 | 7213.99.10.00.19 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 20 | 7213.99.90.10.11 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 21 | 7213.99.90.10.13 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 22 | 7213.99.90.10.19 | 175 ABD Dolan /Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 23 | 7213.99.90.90.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 24 | 7227.10.00.00.00 | 175 ABD Dolan /Ton | 170 ABD Dolan/Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 25 | 7227.20.00.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 26 | 7227.90.10.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 27 | 7227.90.50.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 28 | 7227.90.95.00.00 | 175 ABD Doları /Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
FİLMAŞİN İTHALATINA YÖNELİK KORUNMA ÖNLEMİ SORUŞTURMASINA
İLİŞKİN ÖZET SONUÇ RAPORU
1. SORUŞTURMAYA İLİŞKİN BİLGİLER
1.1. Başvuru Sahibi
Türkiye’de üretim yapan filmaşin üreticileri adına Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) tarafından Bakanlığımıza iletilen başvuruda, filmaşin ithalatının mutlak ve nispi olarak arttığı ve bu durumun filmaşin yerli üreticileri üzerinde ciddi zarar oluşturduğu iddiası ile anılan ürünün ithalatında korunma önlemi uygulanması talep edilmiştir. Başvuru sahibi firmalar, Habaş Sınai ve Tıbbi Gazlar İstihsal Endüstrisi A.Ş., îçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım San. A.Ş., İskenderun Demir ve Çelik A.Ş., Tosyalı Filmaşin ve İnşaat Demir Üretim Sanayi A.Ş. ve Diler Demir Çelik End. ve Tic. A.Ş. olarak; Kroman Çelik Sanayi A.Ş. ile Karabük Demir Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş. ise başvuruyu destekleyen firmalar olarak belirtilmiştir.
1.2. Başvurunun Temsil Durumu ve Yerli Üretici Firmalara İlişkin Bilgi
Başvuru sahibi firmalar soruşturma konusu ürünün Türkiye’deki üretiminin önemli bir kısmını gerçekleştirmektedir. Bu durumda, başvuru sahibi firmaların İthalatta Korunma Önlemleri Yönetmeliği’nin 2 nci maddesinde “yurtiçinde faaliyet gösteren ve benzer veya doğrudan rakip malların tamamını veya önemli bir kısmını üreten üreticiler” şeklinde belirtilen “yerli üretici” tanımını karşıladığı değerlendirilmektedir.
1.3. Soruşturma Açılması
Başvuru dosyasının ön incelemesinde, ithalat artışı, yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinde zarar veya zarar tehdidi ve her ikisi arasında illiyet bağının bulunduğuna ilişkin bulgular İthalatta Korunma Önlemleri Kurulu’na sunulmuş olup, Kurul başvuru konusu ürün için Korunma Önlemi Soruşturması açılmasına karar vermiştir.
Bu çerçevede, 3/11/2023 tarihli ve 32358 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin 2023/6 sayılı Tebliğ ile Kurul kararı ilan edilerek anılan eşya ithalatına karşı korunma önlemi soruşturması açılmıştır. Ayrıca, soruşturmanın açıldığına ilişkin bildirim 8/11/2023 tarih ve G/SG/N/6/TUR/29 kodu ile Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) internet sitesinde yayımlanmıştır.
1.4. Geçici Önlem Alınması
Bahse konu yürütülen soruşturma sürecinde varılan ön tespitler ışığında filmaşin ürünlerinin ithalatında yerli üreticiler üzerinde ortaya çıkacak telafisi güç zararların önlenebilmesini teminen 31/12/2023 tarihli ve 32416 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile 200 gün süreyle 175 $/ton seviyesinde ek mali yükümlülük şeklinde geçici korunma önlemi uygulanmaya başlanmıştır. Bahse konu Cumhurbaşkanı Kararı 7/1/2024 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Ayrıca, söz konusu geçici önlemin alınmasına ilişkin bildirim 5/1/2024 tarih ve G/SG/N/7/TUR/14 G/SG/N/1 l/TUR/29 kodu ile DTÖ internet sitesinde yayımlanmıştır.
1.5. İlgili Taraflar ve Tarafları Dinleme Toplantısı
Soruşturma açılış tebliğinde, ilgili taraflara istenen bilgi ve belgeleri sunmaları ve varsa sözlü olarak dinlenme taleplerini iletmeleri için soruşturmanın açılış tarihinden itibaren 30 gün süre verilmiştir. Bununla birlikte süre uzatma talepleri, ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde karşılanmıştır.
Bu çerçevede, öngörülen süre içerisinde Türkiye’de yerleşik ithalatçı firma sıfatıyla 4, yurtdışı ihracatçı sıfatıyla 10 ve yabancı hükümet/diplomatik temsilcilik/sektör kuruluşu niteliğinde 14 adet olmak üzere toplam 28 adet ilgili taraf başvurusu alınmış ve ilgili tarafların görüşlerinin dinlenilmesi amacıyla 24/1/2024 tarihinde kamu dinleme toplantısı gerçekleştirilmiştir. İlgili tarafların listesi Ek- 2a’da sunulmaktadır.
1.6. Yerinde İnceleme
Soruşturma kapsamında başvuru sahibi firmalarca Bakanlığımıza iletilen ekonomik göstergelerin doğruluğunu teyit etmek ve üretim sürecini yerinde incelemek amacıyla 6 ve 7 Mart 2024 tarihlerinde, İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. ve Tosyah Filmaşin ve İnşaat Demir Üretim Sanayi A.Ş.’nin, 13 Mart 2024 tarihlerinde Diler Demir Çelik End. ve Tic. A.Ş.’nin, 27 Mart 2024 tarihinde İçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım San. A.Ş.’nin yerleşik üretim tesislerinde üretim yerinde inceleme yapılmıştır. Habaş Sınai ve Tıbbi Gazlar İstihsal Endüstrisi A.Ş.’nin filmaşin üretimini diğer firmalar ile aynı üretim süreci ile gerçekleştirdiğinden söz konusu firmanın üretim tesisinin yerinde incelenmesi gerekli görülmemiştir. Diğer taraftan, 5 Nisan 2024 tarihinde çevrimiçi yapılan toplantıda Habaş Sınai ve Tıbbi Gazlar İstihsal Endüstrisi A.Ş.’nin ekonomik göstergelerine ilişkin veriler incelenmiş olup doğruluğu teyit edilmiştir.
1.7. Soruşturma Dönemi
Soruşturma dönemi olarak 1/1/2019 – 31/12/2023 arası 5 yıllık dönem esas alınmıştır.
2. SORUŞTURMA KONUSU ÜRÜN
2.1. Soruşturma Konusu Ürünün Tanımı, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu ve Kullanım Alanları
Soruşturma konusu filmaşin ürünleri, Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde 72.13 ve 72.27 gümrük tarife pozisyonları (GTP) altında yer almaktadır. Bu GTP’ler altında sınıflandırılan eşyadan soruşturma kapsamında yer alan ürünlere ait 12 Ti Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonlarına (GTİP) ilişkin tablo Ek-2b’de gösterilmektedir.
Piyasada tel çubuk, kangal veya filmaşin olarak adlandırılan çelik mamuller, sıcak haddelenerek üretilen yuvarlak kesite sahip olan bir yarı mamuldür. Filmaşin mamulleri aşağıdaki ürünlerin üretiminde kullanılır:
• Tel çit, dikenli tel, çivi, zımba teli, kablo zırh teli, bağlama teli ve galvanizli tel,
• Yatak yayı, çelik halat, yaylık tel ve endüstriyel yay,
• Cıvata, vida, somun, rondela ve saplama,
• Kaynak teli ve elektrot,
• Ön gerilmeli beton teli, ön gerilmeli beton demeti ve tarım yayı,
• Demir yolu gergi kıskacı
2.2. Soruşturma Kapsamı Ürünlerde Muafiyet Talepleri
Soruşturma sürecinde ithalatçı yerli üretici firmalar tarafından 7213.20 (Otomat çelikleri), 7213.91.20.00.00 (Lastik Teli), 7227.90.10.00.00, 722790.95.00.00 (Alaşımlı fılmaşinler) GTP/GTÎP kodu altında sınıflandırılan bazı özel kalite ve teknik özelliklere sahip filmaşin ürünlerinde, yerli üretimin bulunmadığı veya yeterli düzeyde yerli üretimin olmadığı belirterek anılan ürünlerin soruşturma kapsamından çıkarılması ve korunma önlemi uygulanmaması talep edilmiştir.
Yapılan değerlendirme sonucunda, ithalatçı yerli üreticiler tarafından belirli kalite ve teknik özellikleri belirtilen ve Türkiye’de üretimi olmayan 7213.91.20.00.00 GTİP kodlu “Tekerlek dış lastiği çelik kordunda kullanılacak türde olanlar” tanımlı ürün ile yeterli düzeyde yerli üretimi bulunmayan 7213.20 GTP kodunda sınıflandırılan otomat çeliklerden fılmaşinler, kullanıcı sektörlerin üretimlerinin aksamamasını teminen soruşturma kapsamı dışında bırakılmıştır.
7227.90.10.00.00 ve 722790.95.00.00 GTÎP kodunda sınıflandırılan alaşımlı çelikten fılmaşinlerin yerli üretimi bulunduğundan soruşturma kapsamı dışında tutulmamıştır.
2.3. Soruşturma Konusu Ürünün Üretim Süreci ve Benzer/Doğrudan Rakip Ürün Tespiti
Soruşturma konusu ürünün üretimi ülkemizde ve dünyada genel olarak iki yöntemle yapılmaktadır. Birinci yöntemde, üretim entegre demir-çelik tesislerinde demir cevherinin kok kömürü ile ergitilmesiyle gerçekleştirilmekte olup, ikinci yöntemde ise üretim elektrikli ark ocaklarında hurdadan gerçekleştirilmektedir.
Demir cevheri veya hurdanın ergitilmesi sonucunda slab veya kütük üretimi yapılmakta olup, yarı mamul niteliğinde olan bu ürünlerden slabm haddelenmesi ile yassı çelik ürünleri, kütüğün haddelenmesi ile uzun çelik ürünleri üretilmektedir. Uzun çelik ürünlerine ilişkin üretim sürecinde kütüğün işlenmesiyle inşaat demiri, filmaşin, profil ve tel üretimi elde edilmektedir.
Filmaşin üretim süreci çelik kütüklerin tav fırınında uygun sıcaklıkta tavlanması ile başlamaktadır. Tavlanmış olan kütükler, hadde tezgahlarından ve proses sonunda spin makinasından geçirilmek suretiyle, istenilen çaplarda filmaşin yarı mamul haline getirilmektedir. Üretim sırasında ve sonrasında gerekli kalite kontrol işlemi yapılmaktadır. Üretilen ürünler bağlama ve etiketleme işlemi sonrası stok sahasına aktarılmaktadır. Stok sahasından nihai kullanıcılara sevk edilmektedir.
Soruşturma konusu ürünün yerli ve ithal olanları arasında üretim süreci, teknik özellikler, dağıtım kanalları ve kullanıcı/tüketici tercihleri açısından farklılık bulunmamaktadır. îthal ve yerli ürünler birbirlerinin yerine kullanılabilmekte ve fiziksel-kimyasal özellikleri, teknolojileri benzerlik göstermektedir. Bu faktörler göz önüne alındığında yerli üretilen fılmaşinler ile ithal edilenler benzer ve doğrudan rakip ürün olarak değerlendirilmektedir.
2.4. Soruşturma Konusu Ürünün İthalatında Uygulanan Mevzuat
Soruşturma konusu ürün olan filmaşin ürünlerinin üçüncü ülkelerden ithalatında 2023 yılı İthalat Rejimi Kararı kapsamında %3 ila %40 arasında değişen oranlarda gümrük vergisi uygulanmaktadır. Avrupa Birliği (AB) ülkeleri ve Serbest Ticaret Anlaşması (STA) imzaladığımız ülkelerden ithalatta (Venezuela ve BAE hariç) ikili anlaşmalardan kaynaklanan karşılıklı sağlanan tavizler doğrultusunda %0 gümrük vergisi uygulanmaktadır. İthalatta alman KDV oranı ise %20’dir.
Soruşturma konusu ürünlerin ithalatında uygulanmakta olan vergilere ilişkin detaylı bilgiler Ek- 2c’de yer alan tabloda gösterilmektedir.
3. İTHALAT ARTIŞI VE İTHALATIN GERÇEKLEŞME KOŞULLARI
Soruşturma konusu ürün için mutlak ve nispi ithalatın, ithalatın yurt içi piyasadan aldığı payın ve ithalatın ülkelere göre dağılımının yıllar itibariyle seyri aşağıda verilmektedir. Raporun bu kısmında 2019-2023 tam yıl ithalat verileri kullanılmıştır. 7213.91.20.00.00 GTİP kodlu lastik teli ile 7213.20 GTP kodlu otomat filmaşinler soruşturma kapsamından tamamıyla çıkarıldığından anılan ürünlere ilişkin ithalat verileri geçici önlem raporundan farklı olarak nihai soruşturma raporunda hariç bırakılmıştır.
3.1. Mutlak İthalat
| İTHALAT | Toplam Miktar (Ton) | Toplam Değer (Bin S) | B.F. ($/Ton) | DİR Miktar (Ton) | DİR Pay (%) | Değişim % | ||
| Miktar (Ton) | (Bin $) | B.F.
($/Ton) |
||||||
| 2019 | 289.644 | 178.796 | 617 | 187.055 | 65% | |||
| 2020 | 241.770 | 145.468 | 602 | 120.793 | 50% | -17% | -19% | -3% |
| 2021 | 377.599 | 308.121 | 816 | 246.216 | 65% | 56% | 112% | 36% |
| 2022 | 344.281 | 314.169 | 913 | 264.765 | 77% | -9% | 2% | 12% |
| 2023 | 753.289 | 532.886 | 707 | 325.685 | 43% | 119% | 70% | -22% |
Soruşturma konusu ürün gruplarının 2019-2023 yılları itibariyle toplam ithalatı yukarıdaki tabloda gösterilmektedir.
Buna göre 2019 yılında fîlmaşin ithalatı yaklaşık 289,6 bin ton iken, 2020 yılında %17 oranında azalma ile 241,8 bin ton seviyesine gerilemiş, 2021 yılında %56 oranında artış İle 377,6 bin ton seviyesine yükselmiş, 2022 yılında ise %9 azalış ile 344 bin ton olmuştur. 2023 yılında bir önceki yıla göre %119 oranında artarak 753,3 bin ton seviyesinde gerçekleşmiştir. Soruşturma döneminin ilk yılı olan 2019 yılına göre ithalat miktarı %160 oranında artış göstermiştir.
Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında yapılan ithalatın miktar bazında toplam ithalat içinde payı soruşturma dönemi boyunca ortalama %60 olarak gerçekleşmiştir. 2022 yılında DÎR payı %77 iken, 2023 yılında %43 seviyelerine gerilemiştir.
İthalat değeri ise 2019 yılında 178,8 milyon dolar iken 2020 yılında %19 azalarak 145,5 milyon dolara gerilemiş, bu yıldan sonra düzenli artış göstererek 2022 yılında bir önceki yıla göre %2 artışla 314,2 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2023 yılında ise bir önceki yıla göre %70 oranında artarak 532,9 milyon dolara yükselmiştir. Aynı yılda 2019 yılına göre ithalat değeri %198 oranında artmıştır. Soruşturma döneminde ithalat miktar ve değer bazında mutlak olarak atış göstermiştir.
Soruşturma konusu dönemde ithal birim fiyatları dalgalı bir seyir izlemiştir. İthal birim fiyatları, 2020 yılında 2019 yılma göre %3 azalmış olmakla birlikte, 2021 ve 2022 yıllarında birim fiyatlar artış göstermiştir. 2023 yılında ise bir önceki yıla göre ithal birim fiyatları %22 oranında azalarak 2021 seviyesinin de oldukça altında gerçekleşmiştir.
3.2. Nispi İthalat (İthalatın Yerli Üretime Oranı)
Nispi ithalat, ithalatın yerli üretime oranına tekabül etmekte olup söz konusu veri aşağıda yer alan tabloda endeks değerleriyle gösterilmiştir. İthalatın yerli üretime oranı, ithalatın toplam Türkiye üretimine miktar bazında oranlanması sonucunda elde edilmektedir.
| Nispi İthalat | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Endeks | 100 | 85 | 128 | 126 | 336 |
Yukarıdaki tabloda görüldüğü üzere, 2019 yılında 100 olan ithalatın yerli üretime oranı endeksi 2020 yılında 85 puana gerilemiş, 2021 yılında 128’e yükselirken 2022 yılında hafif azalışla 126 seviyelerinde gerçekleşmiştir. 2023 yılında belirgin bir biçimde artarak 336 puana yükselmiştir.
3.3. İthalatın Piyasa Payı
İthalatın piyasa payı hesabında, başvuru sahibi firmaların yurt içi satışlarına ilişkin olarak sunduğu veriler ile ithalat istatistikleri kullanılarak yurt içi piyasa (tüketim) verisine ulaşılmıştır.
| İthalatın Piyasa Payı | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Endeks | 100 | 76 | 101 | 103 | 212 |
İthalatın piyasa payı endeksi 2019 yılında 100 iken 2020 yılında 76 puana gerilemiş, 2021 ve 2022 yıllarında yükseliş kaydederek sırasıyla 101 ve 103 puan olarak gerçekleşmiştir. 2023 yılında 212 puan ile soruşturma dönemindeki en yüksek seviyeye yükselmiştir.
3.4. Ülkeler İtibariyle İthalat
| İTHALATÇI ÜLKELER | Miktar (Ton) | Değer (Milyon $) | Miktar Pay (%) | ||||||
| 2021 | 2022 | 2023 | 2021 | 2022 | 2023 | 2021 | 2022 | 2023 | |
| Rusya Federasyonu | 111.643 | 173.433 | 211.904 | 79 | 125 | 129 | 30% | 50% | 28% |
| Malezya | – | – | 177.599 | – | – | 111 | 0% | 0% | 24% |
| Mısır | 9.580 | 24 | 136.459 | 6 | 0 | 91 | 3% | 0% | 18% |
| Güney Kore | 23.817 | 31.161 | 72.935 | 22 | 37 | 65 | 6% | 9% | 10% |
| İspanya | 99.000 | 52.547 | 48.977 | 86 | 54 | 45 | 26% | 15% | 7% |
| Çin | 13.751 | 13.137 | 35.015 | 10 | 14 | 24 | 4% | 4% | 5% |
| Almanya | 38.375 | 26.514 | 17.944 | 34 | 29 | 19 | 10% | 8% | 2% |
| İtalya | 18.259 | 10.208 | 11.903 | 16 | 13 | 12 | 5% | 3% | 2% |
| Avusturya | 16.407 | 17.718 | 10.548 | 17 | 22 | 14 | 4% | 5% | 1% |
| Kazakistan | – | – | 9.038 | – | – | 5 | 0% | 0% | 1% |
| Bosna-Hersek | 17.399 | 1.532 | 8.568 | 12 | 1 | 7 | 5% | 0% | 1% |
| İsviçre | 6.185 | 7.539 | 8.522 | 6 | 10 | 10 | 2% | 2% | 1% |
| Azerbaycan | 1.945 | 5.554 | 1.743 | 1 | 4 | 1 | 1% | 2% | 0% |
| BAE | 338 | – | 1.105 | 0 | – | 1 | 0% | 0% | 0% |
| Umman | – | – | 499 | – | – | 0 | 0% | 0% | 0% |
| Diğer | 20.902 | 4.913 | 531 | 16 | 4 | 1 | 6% | 1% | 0% |
| Genel Toplam | 377.599 | 344.281 | 753.289 | 308 | 314 | 533 | 100% | 100% | 100% |
Yukarıdaki tabloda 2021-2023 yılları itibariyle en çok ithalat yapılan ilk 15 ülkenin ithalat miktarları, ithalat değerleri ve toplam ithalattan aldıkları pay yer almaktadır. Ülkeler bazında ithalata ilişkin detaylı veriler ise Ek-2d’de yer almaktadır.
Bu veriler ışığında, 2023 yılı itibariyle miktar baz alınarak yapılan sıralamada filmaşin ithalatında Rusya’nın ilk sırada yer aldığı ve ardından Malezya, Mısır, Güney Kore ve Ispanya’nın geldiği görülmektedir. Söz konusu ülkelerin miktar bazında ithalattan aldıkları pay %86 olarak gerçekleşmiştir.
2021 yılından 2023 yılma kadar ülkelerin toplam ithalattan aldıkları paylarda belirgin değişiklikler olmuştur. Malezya ve Mısır geleneksel tedarikçi ülkeler olmamasına rağmen soruşturma döneminin son yılında bu ülkelerden ithalat önemli ölçüde artmıştır. Anılan dönem itibariyle toplam ithalat içindeki ülkelerin miktar payına bakıldığında; Rusya’nın payı %30’dan % 28’e gerilerken, Malezya’nın payı %0’dan %24’e, Mısır’ın payı %3’den %18’e, Güney Kore’nin payı %6’dan %10’a yükseldiği görülmektedir.
3.5. Gelişme Yolundaki Ülkeler (GYÜ) İtibariyle İthalat
Korunma Önlemleri Anlaşması’nın 9 uncu maddesi “Gelişme yolunda üye ülke menşeli bir ürüne karşı, bu ülkenin ilgili ürünün ithalatçı üye ithalatındaki payı yüzde 3’ü ve toplu olarak yüzde 3’ten daha az ithalat payına sahip gelişme yolundaki üye ülkelerin ilgili ürünün toplam ithalatının yüzde 9’unu geçmediği sürece, korunma tedbirleri uygulanmayacaktır” hükmünü içermektedir.
Bu çerçevede, gelişme yolundaki ülke (GYÜ) statüsündeki ülkeler ile diğer ülkelerin 2023 yılı içindeki ithalat payları incelenmiş olup Ek-2f de yer verilen muafiyet tanınacak ülkeler listesi belirlenmiştir. Söz konusu muafiyet, her bir muaf ülke için 2023 yılı toplam ithalatının %3’ü (22.599 ton) ve tüm muaf ülkeler için toplam ithalatın %9’u (67.796 ton) seviyesinde belirlenecek tarife kontenjanı şeklinde uygulanacaktır.
3.6. Öngörülmeyen Gelişme
Son yıllarda başta ABD ve Avrupa Birliği olmak üzere pek çok ülke yerli üreticilerini korumak amacıyla ithalatı kısıtlayıcı tedbirler almışlardır. Nitekim ABD Section 232 önlemi kapsamında filmaşini de kapsayan demir çelik ürünleri ithalatında %25 oranında ek gümrük vergisi tatbik ederken AB ise yine içinde fılmaşin ürünlerinin de yer aldığı ürünlerin ithalatında korunma önlemi uygulamaktadır. Demir çelik sektörü açısından dünyanın en büyük pazarlarından olan ABD ve AB pazarına girişi kısıtlanan ihracatçı ülkelerde oluşan âtıl kapasite Türkiye pazarına yönelmiş ve bu durum Türkiye’de fılmaşin ürününde ithalat artışına sebep olmuştur.
Bununla beraber, Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle başta AB, ABD ve Kanada olmak üzere pek çok ülke Rusya’dan gerçekleştirilen ithalata yasaklama/kısıtlama getirmiş olup herhangi bir kısıtlama uygulamayan ülkemiz pazarı Rus menşeli ürünlerin hedef pazarı haline gelmiştir. Nitekim, 2023 yılında Rusya’dan fılmaşin ürünleri ithalatı soruşturma dönemi boyunca en yüksek seviyeye çıkarak 211,9 bin ton olarak gerçekleşmiştir.
Bir diğer öngörülmeyen gelişme ise dünya genelinde çelik ürünlerdeki aşırı kapasite sorunudur. Nitekim OECD’nin konuya ilişkin raporunda[1], OECD Çelik Komitesi’ne katılan hükümetlerin aşırı kapasiteyi küresel çelik sektörünün karşı karşıya olduğu temel zorluklardan biri olarak gördüğü ifade edilmektedir.
4. CİDDİ ZARAR VEYA CİDDİ ZARAR TEHDİDİ
Bu bölümde yer verilen soruşturma konusu ürünün yerli üretimine ilişkin ekonomik göstergeler, başvuru sahibi firmaların sağladığı verilere ve ithalat istatistiklerine dayanmaktadır.
4.1. Tüketim
| Tüketim | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Endeks | 100 | 110 | 129 | 115 | 123 |
Tüketim verisine başvuru sahibi firmaların yurtiçi satış verileri ile ithalat verileri konsolide edilerek ulaşılmıştır. 2019 yılında 100 olan tüketim endeksi 2021 yılına kadar sürekli artarak 129’a yükselmiş, 2022 yılında 115 puana gerilerken 2023 yılında 123 puana yükselmiştir.
4.2. Üretim
| Üretim | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Endeks | 100 | 99 | 102 | 94 | 77 |
Soruşturma konusu ürün üretimi soruşturma dönemi boyunca dalgalı bir seyir izlemiştir. 2019’da 100 olan üretim endeksi 2020 yılında 99 puana gerilerken 2021 yılında 102 puana yükselmiştir. Bu tarihten sonra üretim sürekli azalarak 77 puan seviyelerine gerilemiştir.
4.3. Yurt içi satışlar
| Yurt içi satışlar | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Endeks | 100 | 115 | 128 | 114 | 99 |
Filmaşin yurt içi satışları, 2019’dan 2021 yılına kadar düzenli olarak artmıştır. Ancak yurtiçi satış endeksi bu tarihten sonra sürekli azalarak 2022 yılında 114 puana, 2023 yılında 99 puana gerilemiştir.
4.4. Yurt dışı satışlar
| Yurt dışı satışlar | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Endeks | 100 | 84 | 62 | 66 | 47 |
Soruşturma konusu dönem boyunca başvuru sahibi firmaların yurt dışı satış endeksi azalış göstermiştir.
4.5. Kapasite
| Kapasite | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Kapasite (Endeks) | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 |
| KKO (Endeks) | 100 | 99 | 102 | 94 | 77 |
Başvuru sahibi yerli üreticilerin filmaşin üretim kapasitesi soruşturma dönemi boyunca değişiklik göstermemiştir. Var olan kapasitesinin ne kadarının üretimde kullanıldığını gösteren kapasite kullanım oranı (KKO) ise, üretimdeki değişimlere paralel şekilde 2019 ve 2021 yılları arası belirgin bir değişim yaşanmamıştır. 2022 ve 2023 yıllarında üretimdeki düşüşle birlikte KKO endeksi belirgin biçimde düşüş göstermiştir. 2022 yılında Endeks 94 puana, 2023 yılında 77 puana kadar gerilemiştir.
4.6. Stoklar
| Stoklar | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Endeks | 100 | 260 | 82 | 90 | 92 |
2019 yılında 100 olan stoklar endeksi 2020 yılında önemli ölçüde artış göstererek 260 puana ulaşmış, 2021 yılında 88 puana, 2022 yılında 90 puana gerilemiştir. Dönem sonu stoklar azalmaya 2023 yılında hafif artışla aynı döneminde 92 puana yükselmiştir.
4.7. İstihdam
| İstihdam | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Endeks | 100 | 104 | 115 | 99 | 100 |
İstihdamın, soruşturma döneminde dalgalı bir seyir izlediği görülmektedir. Endeks olarak istihdam, 2019 yılı 100 kabul edildiğinde 2022 yılında 115’e yükselirken 2023 yılında 100 puana gerilemiştir.
4.8. Verimlilik
| Verimlilik | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Endeks | 100 | 95 | 89 | 95 | 77 |
İstihdam edilen kişi başına düşen üretim miktarı olarak hesaplanan verimlilik soruşturma dönemi boyunca dalgalı bir seyir izlemiştir. 2019 yılında 100 olan istihdam endeksi 2020 yılında 95 puana, 2021 yılında 89 puana gerilemiştir. 2022 yılında 95 puana yükselirken 2023 yılında belirgin bir biçimde azalarak 77 puana gerilemiştir.
4.9. Karlılık
| Karlılık | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| Endeks | 100 | 408 | 915 | 306 | -46 |
Faaliyet karının net ciroya oranlanmasıyla elde edilen karlılık oranı 2021 yılında en yüksek seviyesinde gerçekleşirken bu yıldan itibaren aşağı yönlü bir eğilim hakim olmuştur. 2019 yılında 100 olan karlılık endeksi 2020 yılında 408 puana, 2021 yılında 915 puana yükselmiştir. 2022 yılında 306 puan olarak gerçekleşmiştir. 2023 yılında ise karlılık endeksinde negatif bir eğilim tespit edilmiştir. 2023 yılında karlılık endeksi aynı döneminde ise -46 puana gerilemiştir.
4.10. YerIi Üretimin Ekonomik Göstergelerinin Değerlendirilmesi
Soruşturma konusu ürünün mutlak ithalatı son yılda miktar ve değer bazında ani ve keskin bir artış göstermiştir. 2023 yılında ithalat miktar bazında soruşturma dönemi boyunca en yüksek seviyeye çıkarak artış oranı %118,8 oranında gerçekleşmiştir.
Başvuru sahibi firmaların üretim, yurtiçi satışlar, istihdam gibi bazı ekonomik göstergeleri 2021 yılma kadar olumlu ya da yatay bir seyir izlemiş olsa da, 2022 ve 2023 yılında ekonomik göstergelerde önemli ölçüde bozulmaların olduğu görülmektedir. Ayrıca pozitif seyreden karlılık oranlarının son dönemde azalma ile negatif seviyelerde gerçekleşmiştir. Aynı yılda, üretim, yurtiçi satış, istihdam, verimlilik ile kapasite kullanım oranlarının baz yıl olan 2019 yılma göre de düşük düzeyde gerçekleştiği tespit edilmiştir.
Bu kapsamda, yerli üretimin soruşturma dönemi itibariyle ekonomik göstergeleri bir bütün olarak değerlendirildiğinde yerli üreticilerin üretim, yurtiçi satışlar, kapasite kullanım oranı, istihdam, karlılık, verimlilik gibi ekonomik göstergelerinde önemli ölçüde bozulmanın olduğu anlaşılmaktadır. Başvuru sahibi yerli üreticilerin ekonomik göstergelere ilişkin Endeks değerlerini içerir tablo Ek-2e’de yer almaktadır.
5. NEDENSELLİK BAĞI
5.1. Fiyat Kırılması ve Baskısı
Soruşturma konusu fılmaşin ithal birim fiyatları ile yurtiçi satış birim fiyatları karşılaştırılmış, soruşturma dönemi boyunca yurt içi fiyatların ithalat birim fiyatlarının altında seyrettiği, bu kapsamda ithal birim fiyatlarının yurt içi satış birim fiyatlarını kırmadığı görülmüştür. Bununla birlikte 2023 yılında birim ithalat fiyatları ile yurt içi birim satış fiyatı arasındaki makasın ithalat birim fiyatlarının önemli ölçüde düşmesi sonucu daralmaya başlamıştır.
Diğer yandan, ticari maliyetlere %10 olarak belirlenen makul kar oranının eklenmesi ile oluşturulan yurtiçi satış fiyatı elde edilmiştir. Buna göre oluşturulan yurtiçi satış fiyatı ile karşılaştırıldığında benzer şekilde 2019-2022 yılları arasında ithal ürünlerin, başvuru sahibi firmaların yurt içi fiyatları üzerinde bir baskı oluşturmadığı, bununla birlikte 2023 yılında %X fiyat baskısının oluştuğu tespit edilmiştir.
Sonuç olarak yerli üretim artan ithalattan dolayı ciddi zarar görmüş olup bu zararın devam etmesi ve önümüzdeki dönemde artması yönünde tehdit bulunmaktadır.
5.2. Fiyat Dışı Faktörler
îthal ürünlerin yerli üretim dalı tarafından üretilen fılmaşin ürünü karşısında rekabet koşullarını güçleştiren kalite, teknik özellikler, tasarım, tüketici tercihi vb. fiyat dışı faktör bulunmamaktadır.
5.3. Diğer Faktörlerin Etkisi
Bu bölümde, soruşturma konusu ürünün ithalatındaki artış dışında kalan faktörlerin yerli üretim üzerinde zarara yol açıp açmadığı hususu incelenmiştir.
Yerli üretim dalının öngörülemeyen gelişmeler kaynaklı 2023 yılında gerçekleşen ani ve keskin ithalat artışından ötürü gördüğü zararın diğer faktörlerden kaynaklanmadığı değerlendirilmektedir. Olası bu faktörlere ilişkin değerlendirmeler aşağıda sunulmaktadır.
İhracatta düşüş: ihracat yerli üretim dalının toplam satışları içinde yerli üretim dalı içinde zarara neden olacak kadar yüksek bir paya sahip değildir. Nitekim Türkiye yurtiçi fılmaşin pazarı tüketimin canlı olduğu geniş bir pazar olup ihracat, yerli üretim dalının önceliği konumunda değildir. Bu itibarla, zararın sebebi ihracat satışlarındaki azalmanın yarattığı olası bir zarar değildir.
Tüketimde daralma: Türkiye toplam tüketimi daralmamakta; aksine pazardaki talep atmaktadır.
îç piyasada talebi aşan boyutta üretim kapasitesi: Yerli üretim dalının üretim kapasitesi iç piyasa talebini aşan boyutta olsa da ithalat artışının yaşandığı son döneme kadar makul kapasite kullanım oranları ile zarar etmeden faaliyet gösterilmiştir. Ayrıca soruşturma dönemi boyunca kapasite değişmemiş ve herhangi bir kapasite artışlarına gidilmemiştir. Dolayısıyla, görülen zararın nedeni iç piyasada talebi aşan boyutta üretim kapasitesi değildir.
Alternatif ürünlerin gelişmesi/yeni gelişen teknolojilere ayak uydurulamaması: Yerli üretim dalı ithalatla rekabet edebilecek şekilde başvuru konusu ürünleri üretebilmekte olup bu dönemde getirilen herhangi bir alternatif ürün veya teknoloji olmamıştır. Diğer taraftan yerli üretim dalı tarafından kalite ve teknik özellik itibariyle üretilmeyen ürünler soruşturma kapsamı dışında tutulmuştur.
Finansman giderlerinde, amortisman giderlerinde ya da diğer giderlerdeki artış: Bahse konu giderlerde artış olması gibi bir durum söz konusu değildir. Zira, finansman, amortisman ve faaliyet giderleri toplamının ticari maliyet içindeki payı şikâyete konu dönem süresince istikrarlı seyretmiştir.
6. İLGİLİ TARAFLARIN GÖRÜŞLERİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ
Bu kısımda, soruşturma kapsamında ilgili taraflarca dile getirilen görüşler sınıflandırılmıştır. Söz konusu görüşlerin birçok noktada örtüşmesi nedeniyle tekrarı önlemek amacıyla ilgili taraf görüşleri dile getiren taraflara göre değil, ileri sürülen görüşlerin konusuna göre sınıflandırılarak aşağıda sunulmaktadır. Ayrıca, söz konusu görüşlere ilişkin değerlendirmelere de görüşlerin altında yer verilmektedir.
Yerli sanayinin durumu göz önüne alındığında bir korunma önlemi uygulanması için gerekli şartlar oluşmamıştır. Genel olarak, yerli sanayi oldukça iyi bir durumda görünmektedir. Bununla birlikte sektör, kârın artış eğiliminde olmasına rağmen hala zor durumda olduğunu iddia etmektedir. Raporda ayrıca, 2023 yılı hariç olmak üzere, 2019 ve 2022 yılları arasında üretim hacmi, kapasite kullanım oranı, yurtiçi satışlar ve istihdam istikrarlı bir seyir izlemiştir.
Soruşturma raporunun 4 üncü bölümünde “Ciddi Zarar ve Ciddi Zarar Tehdidi” başlığı altında yerli üreticinin ekonomik göstergeleri ve yerli üretim dalının ithalat verileri ile konsolide edilen piyasa verilerine ilişkin değerlendirmeler yer almaktadır.
Başvuru sahibi firmaların üretim, yurtiçi satışlar, istihdam gibi bazı ekonomik göstergeleri 2021 yılma kadar olumlu ya da yatay bir seyir izlemiş olsa da, 2022 ve 2023 yılında ekonomik göstergelerde önemli ölçüde bozulmaların olduğu görülmektedir. Buna göre 2023 yılında, üretim %18 oranında azalarak 2,21 milyon tona, yurtiçi satışlar %14 azalarak 1,63 milyon tona, kapasite kullanım oranları üretimdeki düşüşle birlikte %54 seviyelerine kadar gerilemiştir. Ayrıca pozitif seyreden karlılık oranlarının son dönemde azalma ile negatif seviyelerde gerçekleştiği görülmektedir.
Son dönemde, üretim, yurtiçi satış, yurtdışı satış verileri, istihdam, verimlilik verileri ile kapasite kullanım oranlarının baz yıl olan 2019 yılına göre de düşük düzeyde gerçekleştiği tespit edilmiştir.
İthalatta 2023 yılının ilk yarısında gerçekleşen artış öngörülmeyen gelişmelerden kaynaklanmamıştır. Geçici önlem raporunda belirtilen Rusya’nın Ukrayna’yı işgali, dünya genelinde çelik sektöründeki kapasite fazlası ve AB ile ABD’nin korumacı önlemleri, Gümrük Tarifleri ve Ticaret Genel Anlaşması (“GATT”) XIX. Madde kapsamında “öngörülemeyen gelişmeler” olarak nitelendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Diğer taraftan, yerli üretim dalı tarafından sunulan öngörülemeyen gelişmeler geçmiş yıllarda da var olduğu ve bu nedenle söz konusu gelişmelerin hiçbiri öngörülemeyen gelişme olarak kabul edilebilecek nitelikte değildir. Örneğin Section 232 önleminin Mart 2018’de yürürlüğe konulmuş ve benzer şekilde AB tarafından uygulanan korunma önlemlerinin de 6 yıldır yürürlükte bulunmaktadır.
Soruşturma raporunun 3 üncü bölümünde “İthalat Artışı ve İthalatın Gerçekleşme Koşulları” başlığı altında öngörülemeyen gelişmelere ilişkin değerlendirmeler yer almaktadır.
Diğer taraftan, şikayette belirtilen bu gelişmeler her ne kadar son dönemde yaşanan gelişmeler olmasa da; etkileri diğer öngörülemeyen gelişmelerle birleşerek son dönemde vuku bulan ithalat artışına neden olmuştur. Söz konusu gelişmelerin DTÖ üyeliğimiz esnasında öngörülmesi mümkün bulunmamaktadır.
– Yerli üretim dalının maruz kaldığı ileri sürülen zarar ithalat artışından kaynaklanmamıştır. Söz konusu ithalat artışının, büyük ölçüde 2023 yılı Şubat ayında yaşanan deprem nedeniyle fabrikaların kapanması ve bunun sonucunda üretimin azalması gibi istisnai bir durumdan kaynaklanan talep artışı dolayısıyla oluşmuştur. Bu duruma, artan enerji maliyetleri ve ücretler nedeniyle yerli sanayinin azalan rekabet gücü eşlik etmektedir. Yerli sanayinin karşılaştığı zorluklar, diğer faktörlerden kaynaklanmıştır. Söz konusu diğer faktörlerin neden olduğu herhangi bir zarar ithalata atfedilemez ve korunma önlemlerinin uygulanmasını haklı göstermek için kullanılamaz.
2023 yılı Şubat ayında Türkiye’nin güney ve güneydoğu illerini etkileyen depremler, bu bölgede (İskenderun ve Osmaniye) yer alan sadece 2 fılmaşin üreticisi (İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. ve Tosyalı Filmaşin ve İnşaat Demir Üretim Sanayi A Ş.) firmaların üretimlerinin kısa zamanlı aksamasına neden olmuştur. Diğer taraftan, yerli üreticilerden alınan bilgiye göre İsdemir 24 Nisan 2023 tarihinde, Tosyalı Grubu ise depremden bir hafta sonra tekrar üretime başladığı, depremin olumsuz etkisinin üretimde yalnızca 100 bin tonluk azalmaya neden olduğu belirtilmiştir.
Bununla birlikte, Türkiye’nin toplam filmaşin üretim kapasitesinin (7,5 milyon ton) depreme rağmen yurtiçi tüketimi rahatlıkla karşılayacak seviyede olduğu, ayrıca söz konusu iki firma haricinde başvuruyu destekleyen ve başvuruda yer almayan diğer firmalar ile birlikte piyasada önemli üretim paylarına sahip diğer filmaşin üreticisi firmaların bulunduğu dikkate alındığında, ithalat artışının nedeninin iddia edildiği gibi depremden kaynaklanan tüketim artışı ya da yerli üretim dalındaki 2 firmanın üretimine ara vermesinin olmadığı değerlendirilmektedir. Ayrıca soruşturma döneminde depremin etkili olduğu 2023 yılının sadece ilk yarısına ait yerli üretim dalının verileri değil 2023 yılının tamamına ait veriler incelenmiştir.
Diğer taraftan, Raporun 5.3 üncü bölümünde soruşturma konusu ürünün ithalatındaki artış dışında kalan diğer faktörlerin yerli üretim üzerinde zarara yol açıp açmadığı hususu incelenmiş olup yerli üretim dalının öngörülemeyen gelişmeler kaynaklı ani ve keskin ithalat artışından ötürü gördüğü zararın diğer faktörlerden kaynaklanmadığı değerlendirilmektedir. Ayrıca, son dönemde %22 oranında azalış gösteren ithalatın ortalama birim fiyatları, yerli üreticinin satış fiyatlarını %7 oranında baskılamakta olup bu durumu yerli üreticinin son dönemdeki negatif karlılığının artan ithalattan kaynaklandığını teyit eder niteliktedir.
Enerji maliyetleri ve işçi ücretlerin toplam üretim maliyetine etkisi değerlendirildiğinde, başvuru sahibi firmalar tarafından iletilen ürün maliyet tablosu ve yapılan yerinde incelemelerden enerji maliyeti ve işçi ücretlerin toplam üretim maliyeti içerisindeki payının diğer maliyet kalemlerine göre oldukça düşük düzeyde olduğu ve bu kalemlerdeki maliyet artışının toplam üretim maliyetini etkileyecek kadar yüksek olmadığı sonucuna varılmıştır.
Soruşturma kapsamı ürünler içerinde 7213.20, 7213.91.20.00.00, 7227.90.10.00.00, 722790.95.00.00 GTP/GTİP kodu altında sınıflandırılan Türkiye’de üretimi bulunmayan oldukça spesifik özellikte ve kalitede ürünler yer almaktadır. Söz konusu ürünlerde yeterli düzeyde yerli üretim bulunmamakta olup kullanıcı firmaların sipariş talepleri yerli üreticilerce karşılanamamaktadır. Söz konusu tarife numarası altında sınıflandırılan filmaşinlere korunma önlemi uygulanması, bu ürünleri nihai üretimde kullanan Türkiye’de yerleşik sanayicilerin üretimlerini durdurmasına ve mevcut pazarların kaybedilmesine yol açacaktır. Söz konusu ürünleri girdi olarak kullanan firmaların uluslararası piyasalarda rekabet gücünün artması ve ülke ekonomisi yararının gözetilmesi için anılan ürünlerin soruşturma kapsamından çıkarılması veya olası bir korunma önleminden muafiyet sağlanması gerekmektedir.
Soruşturma kapsamında başvuru sahibi firmalarca Bakanlığımıza iletilen ekonomik göstergelerin doğruluğunu teyit etmek ve firmaların soruşturma kapsamından çıkarılması talep ettiği GTİP kodu, tanımı ve teknik özellikleri belirtilen ürünlere ilişkin yurtiçi üretim ve kapasite durumunun tespit edilmesi amacıyla yerli üreticilerin üretim tesislerinde yerinde inceleme yapılmıştır. Yapılan inceleme sonucunda, yerli üretim dalının ithal edilen ürünlerin çok büyük çoğunluğunu üretebildiği tespit edilmiştir. Ancak, ithalatçı yerli üreticiler tarafından belirli kalite ve teknik özellikleri belirtilen söz konusu ürünlerin Türkiye’de üretimi olmadığı veya yetersiz olduğu sonucuna varılmış bu çerçevede, söz konusu ürünlere ilişkin muafiyet talepleri, kullanıcı sektörlerin üretimlerinin aksamamasını teminen değerlendirmeye alınmıştır. Bu konudaki değerlendirmelerimize soruşturma raporunun 2.3 üncü bölümünde “Soruşturma Kapsamı Ürünlerde Muafiyet Talepleri” başlığı altında yer verilmektedir.
– Soruşturma dönemi itibariyle 2022 yılında Mısır’ın filmaşin ithalatından aldığı pay muafiyet sağlanması için gerekli olan %3’ün oldukça altında kalmıştır, ithalat rakamlarının analizi neticesinde Mısır’ın Anlaşma’nın 9.1 maddesi hükümlerine göre geçici korunma önleminden ve alınacak olası bir nihai korunma önleminden muaf tutulması gerekmektedir.
Korunma Önlemleri Anlaşması’nm 9 uncu maddesi ‘”Gelişme yolunda üye ülke menşeli bir ürüne karşı, bu ülkenin ilgili ürünün ithalatçı üye ithalatındaki payı yüzde 3’ü ve toplu olarak yüzde 3 ‘ten daha az ithalat payına sahip gelişme yolundaki üye ülkelerin ilgili ürünün toplam ithalatının yüzde 9’unu geçmediği sürece, korunma tedbirleri uygulanmayacaktır.’1‘’ hükmünü İçermektedir. Bu kapsamda soruşturma döneminin son yılı olan 2023 yılı ithalat verilerine göre bir değerlendirme yapılarak korunma önleminden muafiyet sağlanacak GYÜ listesi belirlenmiş olup ülke bazlı ithalat verilerine ve ülkelerin miktar paylarına Ek-2d’de yer verilmiştir.
7. REKABETE UYUM PLANI
Korunma önlemi uygulamaları ile yerli üreticilerin piyasa koşullarına uyumunun kolaylaştırılması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede, yerli üreticiler tarafından sunulan yapısal uyum programı kapsamında muhtemel bir korunma önlemi uygulaması süresince,
-yerli üretim dalının piyasadaki tüketim miktarından daha yüksek bir üretim kapasitesinin bulunduğu,
-gerçekleştirilmesi planlanan stratejik yatırımlarla yurtiçi filmaşin kullanıcılarının uzun yıllardır ithal etmek durumunda kaldıkları özellikli ürünlerin üretimine odaklanacaklarını,
-ARGE ve yatırım projeleri ile ürün kalitesinin daha da geliştirileceği belirtilmiştir.
Bu faaliyetler ile birlikte başvuru sahibi firmaların genel performansının iyileşmesi, son dönemde bozulmaya başlayan ekonomik göstergelerin düzelmesi durumunda ileriki yıllarda daha rekabetçi bir yapıya kavuşmasının beklendiği beyan edilmiştir,
8. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
Soruşturma konusu eşyanın ithalat seyri ile yerli üreticilerin ekonomik göstergelerinin ve piyasa koşullarının birlikte ele alınması sonucunda, ithalatta mutlak ve nispi bir artışın olduğu ve yerli üreticilerin bu ithalattan ciddi zarar gördüğüne ilişkin tespitler yapılmıştır.
Diğer yandan öngörülmeyen gelişmeler değerlendirildiğinde, başta ABD ve Avrupa Birliği olmak üzere pek çok ülkede yerli üreticilerin korunması amacıyla demir çelik ürünlerinde ithalatı kısıtlayıcı tedbirler, dünyanın en büyük pazarlarından olan bu ülkelere pazara girişi kısıtlayarak ihracatçı ülkelerde oluşan âtıl kapasitenin Türkiye pazarına yönelmesine neden olmaktadır.
Bununla beraber, Ukrayna-Rusya savaşı nedeniyle AB, ABD ve Kanada olmak üzere pek çok ülke tarafından Rusya’dan demir-çelik ürünleri ithalatına yönelik yasaklama/kısıtlama uygulamaları Rus menşeli ürünleri ülkemiz hedef pazarı haline getirmiştir. Ayrıca dünya genelinde çelik ürünlerdeki aşırı kapasite sorununun sektörün karşılaştığı temel zorluklardan olduğu bilinmektedir. Aşırı kapasite ve diğer ülkelerin uyguladıkları ticari önlemler nedeniyle satılamayan ürünler, soruşturma kapsamı ürünlerde sıradan gümrük vergileri haricinde başkaca bir ticari önlem de bulunmadığından öngörülemeyen bir şekilde ülkemize yönelik ticaret sapmalarına neden olarak ani, keskin ve önemli miktarlarda ithalat artışları meydana getirmiştir.
Bu çerçevede, dünya genelinde yaşanan ithalatı arttırıcı bu gelişmelerin, önümüzdeki dönemlerde de etkisini sürdüreceği ve halihazırda fılmaşin üreticileri üzerinde ciddi zarar meydana getirdiği yönünde açık kanıtların bulunduğu anlaşılmış olup geçici korunma önleminin nihai önlem olarak devam etmemesi durumunda ithalat artışının artarak devam etmesinin kuvvetle muhtemel olduğu ve bu çerçevede yerli üretim dalının öngörülmeyen ithalat artışına bağlı olarak ciddi zarar ve ciddi zarar tehdidine maruz kalmaya devam edeceği değerlendirilmektedir.
Bunun yanında, yerli üretimin durumunu etkileyebilecek diğer faktörlerin ciddi zarar üzerinde etkisinin olmadığı tespit edilmiştir. Bu çerçevede, ithalat artışı ile ciddi zarar arasında nedensellik bağının bulunduğu ve soruşturma konusu ürünlerin ithalatına karşı korunma önlemi uygulanması için İthalatta Korunma Önlemleri Hakkında Mevzuat kapsamında gerekli şartların oluştuğu değerlendirilmektedir.
Bu çerçevede, soruşturma konusu ürün ithalatında 3 yıl süreyle ton başına ek mali yükümlülük şeklinde korunma önlemi uygulanmasının, ek mali yükümlülüğün aşağıdaki tabloda gösterildiği şekilde belirlenmesinin uygun olacağı değerlendirilmiştir.
|
Sıra |
GTİP |
EK MALİ YÜKÜMLÜLÜK | ||
| 1. Dönemi (15/06/2024- 06/01/2025) | 2. Dönemi (07/01/2025- 06/01/2026) | 3. Dönemi (07/01/2026- 06/01/2027) | ||
| 1 | 7213.10.00.00.00 | 175 ABD Dolan/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 2 | 7213.91.10.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 3 | 7213.91.41.00.11 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 4 | 7213.91.41.00.12 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 5 | 7213.91.41.00.13 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 6 | 7213.91.41.00.19 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 7 | 7213.91.49.00.11 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 8 | 7213.91.49.00.12 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 9 | 7213.91.49.00.13 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 10 | 7213.91.49.00.19 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 11 | 7213.91.70.10.11 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 12 | 7213.91.70.10.12 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 13 | 7213.91.70.10.13 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 14 | 7213.91.70.10.19 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 15 | 7213.91.70.90.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 16 | 7213.91.90.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 17 | 7213.99.10.00.11 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 18 | 7213.99.10.00.13 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 19 | 7213.99.10.00.19 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 20 | 7213.99.90.10.11 | 175 ABD Doları /Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 21 | 7213.99.90.10.13 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 22 | 7213.99.90.10.19 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 23 | 7213.99.90.90.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları /Ton |
| 24 | 7227.10.00.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 25 | 7227.20.00.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 26 | 7227.90.10.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 27 | 7227.90.50.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları /Ton | 165 ABD Doları/Ton |
| 28 | 7227.90.95.00.00 | 175 ABD Doları/Ton | 170 ABD Doları/Ton | 165 ABD Doları/Ton |
[1] Rapor OECD Bilim, Teknoloji ve Yenilik Direktörlüğünden (STI) Masanobu Nakamizu tarafından yazılmıştır. 12/04/2023 tarihinde OECD Çelik Komitesi tarafından yazılı prosedürle onaylanmış, gizliliği kaldırılmış ve OECD Sekreterliği tarafından yayma hazırlanmıştır.
Ek-2a: İlgili Tarafların Listesi
| İLGİLİ TARAFLAR / INTERESTED PARTIES | İŞTİGAL SAHASI/FIELD OF ACTIVITY | ÜLKE/COUNTRY | |
| 1 | Kore Ticaret Sanayi ve Enerji Bakanlığı | Yabancı Hükümet / Foreign Government | Kore Cumhuriyeti/Republic of Korea |
| 2 | Rusya Federasyonu Ticaret Mümessilliği | Yabancı Hükümet / Foreign Government | Rusya Fedarasyonu/Russian Federation |
| 3 | Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu | Yabancı Hükümet / Foreign Government | AB/EU |
| 4 | Mısır Sanayi ve Ticaret Bakanlığı | Yabancı Hükümet / Foreign Government | Mısır/Egypt |
| 5 | Taipei Ekonomi ve Kültür Misyonu | Yabancı Hükümet / Foreign Government | Çin Tayvam/Chinese Taipei |
| 6 | Birleşik Krallık İş ve Ticaret Bakanlığı | Yabancı Hükümet / Foreign Government | Birleşik Krallık/United Kingdom |
| 7 | Malezya Yatırım Ticaret ve Sanayi Bakanlığı | Yabancı Hükümet / Foreign Government | Malezya/Malaysia |
| 8 | İspanya Büyükelçiliği Ekonomi ve Ticaret Müsteşarlığı | Yabancı Hükümet / Foreign Government | İspanya/Spain |
| 9 | Türkiye Çelik Üreticileri Demeği | Sektör Kuruluşu / Industry Organization | Türkiye/Türkiye |
| 10 | İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri | Sektör Kuruluşu / Industry Organization | Türkiye/Türkiye |
| 11 | Çin Demir ve Çelik Demeği | Sektör Kuruluşu / Industry Organization | Çin Halk Cumhuriyeti/ People’s Republic of China |
| 12 | İspanya Demir ve Çelik Demeği | Sektör Kuruluşu / Industry Organization | Îspanya/Spain |
| 13 | Kore Demir & Çelik Birliği | Sektör Kuruluşu / Industry Organization | Kore Cumhuriyeti/Republic of Korea |
| 14 | Alman Demir Çelik Sanayicileri Birliği | Sektör Kuruluşu / Industry Organization | Almanya/ Germany |
| 15 | Akçelik Demir Çelik Sanayi ve Ticaret A.Ş. | İthalatçı / Importer | Türkiye/Türkiye |
| 16 | Bekaert İzmit Çelik Kord Sanayi ve Ticaret A:Ş. | İthalatçı / Importer | Türkiye/Türkiye |
| 17 | Hasçelik Sanayi ve Ticaret A:Ş. | İthalatçı / Importer | Türkiye/Türkiye |
| 18 | Oerlikon Kaynak Elektrodları ve Sanayi A.Ş. | İthalatçı / Importer | Türkiye/Türkiye |
| 19 | JFE Steel Corporation | İhracatçı/Exporter | Japonya/Japan |
| 20 | Jiangsu Shagang International Trade Co. | İhracatçı/Exporter | Çin Halk Cumhuriyeti/ People’s Republic of China |
| 21 | Kobe Steel, Ltd. | Îhracatçı/Exporter | Japonya/Japan |
| 22 | Nippon Steel Corporation | İhracatçı/Exporter | Japonya/Japan |
| 23 | POSCO Holdings Inc. | İhracatçı/Exporter | Kore Cumhuriyeti/Republic of Korea |
| 24 | Qingdao Special Iron & Steel Co., Ltd | Îhracatçı/Exporter | Çİn Halk Cumhuriyeti/ People’s Republic of China |
| 25 | Elmarakbysteel | Ihracatçı/Exporter | Mısır/Egypt |
| 26 | Suez Steel Company | İhracatçı/Exporter. | Mısır/Egypt |
| 27 | Al-Ezz Dekheila Steel Company (EZDK) – Alexandria S.A.E | İhracatçı/Exporter | Mısır/Egypt |
| 28 | Alliance Steel (M) Sdn Bhd | İhracatçı/Exporter | Malezya/Malaysia |
Ek-2b: Soruşturma Konusu Ürünler
| Sıra | GTÎP | Ürün Tanımı |
| 1 | 721310000000 | Haddeleme işlemi sırasında üzerlerinde çentikler, yivler, oluklar veya diğer şekil bozuklukları bulunanlar |
| 2 | 721391100000 | Betonun takviyesinde kullanılan türden olanlar |
| 3 | 721391410011 | Civata ve somun imali için fılmaşin |
| 4 | 721391410012 | Elektrot imali için filmaşin |
| 5 | 721391410013 | Tel ve çivi imali için fılmaşin |
| 6 | 721391410019 | Diğerleri |
| 7 | 721391490011 | Civata ve somun imali için fılmaşin |
| 8 | 721391490012 | Elektrot imali için fılmaşin |
| 9 | 721391490013 | Tel ve çivi imali için fılmaşin |
| 10 | 721391490019 | Diğerleri |
| 11 | 721391701011 | Civata ve somun imali için fılmaşin |
| 12 | 721391701012 | Elektrot imali için fılmaşin |
| 13 | 721391701013 | Tel ve çivi imali için fılmaşin |
| 14 | 721391701019 | Diğerleri |
| 15 | 721391709000 | Diğerleri |
| 16 | 721391900000 | Ağırlık itibariyle %0,75’den fazla karbon içerenler |
| 17 | 721399100011 | Civata ve somun imali için fılmaşin |
| 18 | 721399100013 | Tel ve çivi imali için fılmaşin |
| 19 | 721399100019 | Diğerleri |
| 20 | 721399901011 | Civata ve somun imali için filmaşin |
| 21 | 721399901013 | Tel ve çivi imali için fılmaşin |
| 22 | 721399901019 | Diğerleri |
| 23 | 721399909000 | Diğerleri |
| 24 | 722710000000 | Yüksek hız çeliğinden |
| 25 | 722720000000 | Siliko manganez çeliğinden |
| 26 | 722790100000 | Ağırlık itibariyle %0,0008 veya daha fazla bor ile bu fasılın 1 (f) notunda belirtilen minimum miktarlardan az oranda herhangi bir elementi içerenler |
| 27 | 722790500000 | Ağırlık itibariyle en az %0,9 en fazla %1,15 karbon, en az % 0,5, en fazla % 2 krom ve eğer varsa, en fazla %0,5 molibden içerenler |
| 28 | 722790950000 | Diğerleri |
Ek-2c: Soruşturma Konusu Eşyanın İthalatında Uygulanan Mevzuat
| Sıra | GTİP | KDV | Gümrük Vergileri (%) | ||||||||
| AB-STA | G.KORE | MALEZYA | SİNGAPUR | VENEZUELA | GTS EAGÜ | GTS ÖTDÜ | GTS GYÜ | D.Ü. | |||
| 1 | 721310000000 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 2 | 721391100000 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 3 | 721391410011 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 4 | 721391410012 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 5 | 721391410013 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 6 | 721391410019 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 7 | 721391490011 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 8 | 721391490012 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 9 | 721391490013 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 10 | 721391490019 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 11 | 721391701011 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 12 | 721391701012 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 13 | 721391701013 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 14 | 721391701019 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 15 | 721391709000 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 8 | 40 | 40 | 40 | 40 |
| 16 | 721391900000 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 8 | 40 | 40 | 40 | 40 |
| 17 | 721399100011 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 18 | 721399100013 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 19 | 721399100019 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 20 | 721399901011 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 21 | 721399901013 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 22 | 721399901019 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
| 23 | 721399909000 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 8 | 40 | 40 | 40 | 40 |
| 24 | 722710000000 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1,2 | 6 | 6 | 6 | 6 |
| 25 | 722720000000 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1,6 | 8 | 8 | 8 | 8 |
| 26 | 722790100000 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 8 | 40 | 40 | 40 | 40 |
| Tl | 722790500000 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0,6 | 3 | 3 | 3 | 3 |
| 28 | 722790950000 | 20 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 30 | 30 | 30 | 30 |
Ek-2d: Ülkeler İtibariyle İthalat
| İTHALATÇI ÜLKELER | M | iktar (Ton) | 2023 Miktar Pay | Değer (Milyon S) | B.F. (Dolar/ton) | |||||||||||
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | ||
| Rusya
Federasyonu |
90.758 | 29.342 | 111.643 | 173.433 | 211.904 | 28% | 43 | 13 | 79 | 125 | 129 | 474 | 442 | 708 | 721 | 608 |
| Malezya | – | – | – | – | 177.599 | 24% | – | – | – | – | 111 | – | – | – | – | 625 |
| Mısır | – | – | 9.580 | 24 | 136.459 | 18% | – | – | 6 | 0 | 91 | – | – | 608 | 1107 | 664 |
| Güney Kore | 7.370 | 15.600 | 23.817 | 31.161 | 72.935 | 10% | 5 | 10 | 22 | 37 | 65 | 682 | 655 | 927 | 1192 | 894 |
| İspanya | 130.762 | 117.886 | 99.000 | 52.547 | 48.977 | 7% | 84 | 70 | 86 | 54 | 45 | 646 | 596 | 872 | 1023 | 915 |
| Çin | 6.424 | 8.096 | 13.751 | 13.137 | 35.015 | 5% | 4 | 5 | 10 | 14 | 24 | 655 | 569 | 735 | 1048 | 676 |
| Almanya | 16.253 | 31.243 | 38.375 | 26.514 | 17.944 | 2% | 13 | 20 | 34 | 29 | 19 | 829 | 655 | 897 | 1107 | 1073 |
| İtalya | 6.448 | 10.802 | 18.259 | 10.208 | 11.903 | 2% | 5 | 7 | 16 | 13 | 12 | 720 | 651 | 892 | 1226 | 971 |
| Avusturya | 14.493 | 13.110 | 16.407 | 17.718 | 10.548 | 1% | 14 | 12 | 17 | 22 | 14 | 944 | 880 | 1058 | 1256 | 1321 |
| Kazakistan | – | – | – | – | 9.038 | 1% | – | – | – | – | 5 | – | – | – | – | 526 |
| Bosna-Hersek | – | 47 | 17.399 | 1.532 | 8.568 | 1% | – | 0 | 12 | 1 | 7 | – | 587 | 718 | 963 | 764 |
| İsviçre | 2.922 | 3.757 | 6.185 | 7.539 | 8.522 | 1% | 3 | 3 | 6 | 10 | 10 | 867 | 758 | 980 | 1339 | 1164 |
| Azerbaycan | – | 93 | 1.945 | 5.554 | 1.743 | 0% | – | 0 | 1 | 4 | 1 | – | 450 | 750 | 795 | 561 |
| BAE | – | 25 | 338 | – | 1.105 | 0% | – | 0 | 0 | – | 1 | – | 672 | 702 | – | 839 |
| Umman | – | – | – | – | 499 | 0% | – | – | – | – | 0 | – | – | – | – | 605 |
| Diğer | 14.213 | 11.771 | 20.902 | 4.913 | 531 | 0% | 8 | 5 | 16 | 4 | 1 | 541 | 466 | 784 | 887 | 1026 |
| Genel Toplam | 289.644 | 241.770 | 377.599 | 344.281 | 753.289 | 100% | 179 | 145 | 308 | 314 | 533 | 617 | 602 | 816 | 913 | 707 |
Ek-2e: Yerli Üretimin Ekonomik Göstergeleri
| EKONOMİK GÖSTERGELER | Birim | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| İthalat | Ton | 289.644 | 241.770 | 377.599 | 344.281 | 753.289 |
| Tüketim | Endeks | 100 | 110 | 129 | 115 | 123 |
| Üretim | Endeks | 100 | 99 | 102 | 94 | 77 |
| İthalat/ Yerli Üretim oranı | Endeks | 100 | 85 | 128 | 126 | 336 |
| İthalatın piyasa payı | Endeks | 100 | 76 | 101 | 103 | 212 |
| Genel İthalat B.F. | $/Ton | 617 | 602 | 816 | 913 | 707 |
| Yurt içi satışlar | Endeks | 100 | 115 | 128 | 114 | 99 |
| Yurt dışı satışlar | Endeks | 100 | 84 | 62 | 66 | 47 |
| Kapasite | Endeks | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 |
| KKO | Endeks | 100 | 99 | 102 | 94 | 77 |
| Stoklar | Endeks | 100 | 260 | 82 | 90 | 92 |
| İstihdam | Endeks | 100 | 104 | 115 | 99 | 100 |
| Verimlilik | Endeks | 100 | 95 | 89 | 95 | 77 |
| Karlılık | Endeks | 100 | 408 | 915 | 306 | -46 |
Ek-2f: Önlemden Muaf Tutulacak GYÜ Listesi
Afganistan İslam Cumhuriyeti, Angola Cumhuriyeti, Arjantin Cumhuriyeti, Arnavutluk Cumhuriyeti, Azerbaycan Cumhuriyeti, Belize, Benin Cumhuriyeti, Belarus Cumhuriyeti, Bütan Krallığı, Bolivya Çok Uluslu Devleti, Bosna Hersek, Botsvana Cumhuriyeti, Burkina Faso, Myanmar Birliği Cumhuriyeti, Burundi Cumhuriyeti, Cabo Verde Cumhuriyeti, Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti, Cibuti Cumhuriyeti, Cook Adaları, Çad Cumhuriyeti, Doğu Timor Demokratik Cumhuriyeti, Dominik Cumhuriyeti, Dominika, Ekvator Cumhuriyeti, Ekvator Ginesi Cumhuriyeti, El Salvador Cumhuriyeti, Eritre Devleti, Esvatini Krallığı, Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti, Fiji Cumhuriyeti, Kotdivuar Cumhuriyeti, Filipinler Cumhuriyeti, Filistin Devleti, Gabon Cumhuriyeti, Gambiya Cumhuriyeti, Gana Cumhuriyeti, Gine Cumhuriyeti, Gine-Bissau Cumhuriyeti, Grenada, Guatemala Cumhuriyeti, Güney Sudan Cumhuriyeti, Haiti Cumhuriyeti, Honduras Cumhuriyeti, Irak Cumhuriyeti, İran İslam Cumhuriyeti, Jamaika, Kamboçya Krallığı, Kamerun Cumhuriyeti, Kazakistan Cumhuriyeti, Kenya Cumhuriyeti, Kırgız Cumhuriyeti, Kiribati Cumhuriyeti, Kolombiya Cumhuriyeti, Komorlar Birliği, Kongo Cumhuriyeti, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Kosova Cumhuriyeti, Kosta Rika Cumhuriyeti, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, Küba Cumhuriyeti, Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti, Lesotho Krallığı, Liberya Cumhuriyeti, Libya Devleti, Lübnan Cumhuriyeti, Madagaskar Cumhuriyeti, Malavi Cumhuriyeti, Maldivler Cumhuriyeti, Mali Cumhuriyeti, Marşal Adaları Cumhuriyeti, Mikronezya Federe Devletleri, Moğolistan, Moldova Cumhuriyeti, Moritanya İslam Cumhuriyeti, Morityus Cumhuriyeti, Mozambik Cumhuriyeti, Namibya Cumhuriyeti, Nepal Federal Demokratik Cumhuriyeti, Nijer Cumhuriyeti, Nijerya Federal Cumhuriyeti, Nikaragua Cumhuriyeti, Niue, Orta Afrika Cumhuriyeti, Özbekistan Cumhuriyeti, Pakistan İslam Cumhuriyeti, Palau Cumhuriyeti, Papua Yeni Gine Bağımsız Devleti, Paraguay Cumhuriyeti, Peru Cumhuriyeti, Ruanda Cumhuriyeti, Samoa Bağımsız Devleti, Sao Tome ve Prinsipe Demokratik Cumhuriyeti, Senegal Cumhuriyeti, Sierra Leone Cumhuriyeti, Solomon Adaları, Somali Federal Cumhuriyeti, Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler, Sudan Cumhuriyeti, Surinam Cumhuriyeti, Tacikistan Cumhuriyet, Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti, Togo Cumhuriyeti, Tonga Krallığı, Tuvalu, Türkmenistan, Uganda Cumhuriyeti, Ürdün Haşimi Krallığı, Vanuatu Cumhuriyeti, Bolivarcı Venezuela Cumhuriyeti, Yemen Cumhuriyeti, Zambiya Cumhuriyeti, Zimbabve Cumhuriyeti
İthalatta Korunma Önlemlerine İlişkin Tebliğ No 2024/8 yazısı ilk önce AB Mevzuat üzerinde ortaya çıktı.
