İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Tebliği 2024/24

24.08.2024 Tarihli 32642 Sayılı Resmi Gazete

TEBLİĞ

Ticaret Bakanlığından:

İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: 2024/24)

Amaç ve kapsam

Amaç ve kapsam

MADDE 1- (1) Bu Tebliğin amacı, 14/4/2023 tarihli ve 32163 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2023/15) ile Çin Halk Cumhuriyeti, Endonezya Cumhuriyeti ve Kore Cumhuriyeti menşeli “poliesterlerden” (polyester elyaf) ürünü ithalatına yönelik başlatılan ve Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen nihai gözden geçirme soruşturmasının tamamlanması neticesinde alınan kararın yürürlüğe konulmasıdır.

Dayanak

MADDE 2- (1) Bu Tebliğ, 14/6/1989 tarihli ve 3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun20/10/1999 tarihli ve 99/13482 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar ve 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3- (1) Bu Tebliğde geçen;

a) CIF: Masraflar, sigorta ve navlun dâhil teslimi,

b) ÇHC: Çin Halk Cumhuriyeti’ni,

c) Endonezya: Endonezya Cumhuriyeti’ni,

ç) Güney Kore: Kore Cumhuriyeti’ni,

d) GTİP: Gümrük tarife istatistik pozisyonunu,

e) Kurul: İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulunu,

f) TGTC: İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetvelini,

g) Yönetmelik: 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmeliği,

ifade eder.

Karar

MADDE 4- (1) Yürütülen soruşturma sonucunda, ÇHC, Endonezya ve Güney Kore menşeli ürünlere yönelik önlemlerin yürürlükten kalkması durumunda dampingin ve zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu saptanmıştır. Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülerek tamamlanan soruşturma sonucunda ulaşılan bilgi ve bulguları içeren Bilgilendirme Raporu Ek’te yer almaktadır.

(2) Bu çerçevede, soruşturma neticesinde ulaşılan tespitleri değerlendiren Kurulun kararı ile 20/10/2018 tarihli ve 30571 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2018/36) ve 20/4/2018 tarihli ve 30397 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2018/13) ile yürürlükte olan dampinge karşı önlemlerin, Yönetmeliğin 42 nci maddesi çerçevesinde aşağıdaki tabloda gösterilen biçimde uygulanmaya devam edilmesine karar verilmiştir.

GTİP

Eşyanın Tanımı

Menşe Ülke Firma Unvanı

Dampinge Karşı Önlem

 

 

5503.20.00.00.00

 

 

 

Polyesterlerden

 

Çin Halk Cumhuriyeti

Tüm Tırmalar

0,21 ABDdolan/Kg

Endonezya Cumhuriyeti

P.T. Indorama
Synthetics Tbk

CİF bedelin %6,2’si

Diğerleri

CİF bedelin % 12 si

Kore Cumhuriyeti Tüm firmalar

CİF bedelin %6,2’si

Uygulama

MADDE 5- (1) Gümrük idareleri, 4 üncü maddede GTİP’i, eşya tanımı ve menşe ülkesi belirtilen eşyanın, diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamındaki ithalatında karşısında gösterilen tutarda/oranda dampinge karşı kesin önlemi tahsil ederler.

(2) Bilgilendirme Raporunda soruşturma konusu ürün ve benzer ürün ile ilgili açıklamalar genel içerikli olup uygulamaya esas olan TGTC’de yer alan GTİP ve 4 üncü maddede yer alan tabloda belirtilen eşya tanımıdır.

(3) Önleme tabi ürünün TGTC’de yer alan tarife pozisyonunda ve/veya tanımında yapılacak değişiklikler bu Tebliğ hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmez.

(4) Yönetmeliğin 35 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca bu Tebliğ kapsamındaki önlem, yürürlük tarihinden itibaren 5 yıl sonra yürürlükten kalkar.

(5) Yönetmeliğin 35 inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca bu Tebliğ kapsamındaki önlemin sona erme tarihinden önce bir nihai gözden geçirme soruşturması başlatıldığı takdirde önlem, soruşturma sonuçlanıncaya kadar yürürlükte kalmaya devam eder.

Yürürlük

MADDE 6- (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 7- (1) Bu Tebliğ hükümlerini Ticaret Bakanı yürütür.


EK:

2024/24 SAYILI İTHALATTA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞE DAİR BİLGİLENDİRME RAPORU

1.     GENEL BİLGİ VE İŞLEMLER

1.1.     Kapsam ve yasal dayanak

(1)     Bu rapor, 14/6/1989 tarihli ve 3577 sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun, 20/10/1999 tarihli ve 99/13482 sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile yürürlüğe konulan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar ve 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik (Yönetmelik) hükümleri çerçevesinde yürütülen nihai gözden geçirme soruşturması (NGGS) sonucunda alınacak karara esas teşkil edecek bilgi ve bulguları içermektedir.

1.2.     Mevcut önlem ve geçmişi

(1)     13/3/2000 tarihli ve 23992 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (2000/2) ile Endonezya ve Güney Kore menşeli 5503.20.00.00.00 GTİP’i altında sınıflandırılan “poliesterlerderi’ (polyester elyaf) ürünü ithalatına yönelik olarak sonuçlandırılan damping soruşturması kapsamında, Endonezya için CİF bedelin %6,2’si iie%37,4’ü ve Güney Kore için CİF bedelin %l 1,9’u ile %24,6’sı arasında değişen oranlarda dampinge karşı önlem yürürlüğe konulmuştur.

(2)      8/9/2006 tarihli ve 26283 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2006/26) ile tamamlanan birinci NGGS kapsamında dampinge karşı önlemin Endonezya için CİF bedelin %6,2 ile %12 arasında değişen oranlarda; Güney Kore için ise CİF bedelin %10’u oranında uygulanmaya devam edilmesine karar verilmiştir.

(3)      16/5/2012 tarihli ve 28294 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2012/11) ile tamamlanan ikinci NGGS kapsamında dampinge karşı önlemin Endonezya için aynen devam etmesine; Güney Kore için ise CİF bedelin %6,2’si oranında uygulanmaya devam edilmesine karar verilmiştir.

(4)     20/4/2018 tarihli ve 30397 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2018/13) ile tamamlanan üçüncü NGGS sonucunda, Endonezya ve Güney Kore menşeli soruşturma konusu ürüne yönelik uygulanan dampinge karşı önlemlerin aynen uygulanmaya devam edilmesine karar verilmiştir.

(5)     1/9/2007 tarihli ve 26630 sayıh Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2007 13) ile ÇHC ve Suudi Arabistan menşeli 5503.20.00.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyonu (GTİP) altında sınıflandırılan “poliesterlerderi’ (polyester elyaf) ithalatına yönelik olarak sonuçlandırılan damping soruşturması kapsamında, ÇHC için 0,08 ABD dolan/kg ve Suudi Arabistan için 0,11 ABD dolan/kg tutarında dampinge karşı önlem yürürlüğe konulmuştur.

(6)     Yerli üretim dalı tarafından yapılan başvuru üzerine, 18.4/2009 tarihli ve 27204 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2009/9) ile ÇHC menşeli “poliesterlerderi’ (polyester elyaf) için bir “zarar ara gözden geçirme soruşturması” açılmıştır. Yürütülen ara gözden geçirme soruşturması sonucunda, ÇHC için uygulanmakta olan 0,08 ABD dolan/kg tutarındaki önlemin yerli üretim dalının dampingli ithalat nedeniyle uğradığı zararın ortadan kaldırılması için yeterli olmadığı değerlendirildiğinden, 5/10/2009 tarihli ve 27367 sayıh Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2009/33) ile ÇHC menşeli polyester elyaf ithalatında yürürlükte bulunan önlem, 0,21 ABD doları/kg’a yükseltilerek uygulanmaya devam edilmiştir.

(7)     16/7/2013 tarihli ve 28709 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan ithalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2013/13) ile tamamlanan birinci NGGS ile ÇHC için önlemin aynı seviyede devam etmesine karar verilmiştir. Yapılan başvuru, Suudi Arabistan menşeli ithalatı kapsamadığından, bu ülke menşeli ithalata yönelik uygulanan dampinge karşı önlem 5 yıllık uygulama süresi sonunda yürürlükten kalkmıştır.

(8)     20/10/2018 tarihli ve 30571 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2018/36) ile tamamlanan ikinci NGGS sonucunda, ÇHC menşeli soruşturma konusu ürüne yönelik uygulanan dampinge karşı önlemin aynen uygulanmaya devam edilmesine karar verilmiştir.

(9)     Öte yandan, söz konusu ürün, 23/8/2021 talihli ve 4412 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan Polyester Elyaf İthalatında Korunma Önlemi Uygulanmasına İlişkin Karar kapsamında korunma önlemine tabi olup 8/9/2021 tarihli ve 31592 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2021/44) uyarınca mevcut dampinge karşı önlemler korunma önlemi kadar askıya alınmıştır.

1.3.     Soruşturma

(1)     Yönetmeliğin 35 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmünce, 27/1/2023 tarihli ve 32086 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2023/6) ile ÇHC menşeli; 4/8/2022 tarihli ve 31913 saydı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2022/22) ile Endonezya ve Güney Kore menşeli 5503.20.00.00.00 GTİP’i altında sınıflandırılan “poliesterlerden” (polyester elyaf) ürünü ithalatına ilişkin mevcut önlemlerin yürürlükte kalma sürelerinin sona ereceği ilan edilmiştir. İlgili ürünün yerli üreticileri tarafından mevzuatta öngörülen süreler içinde, önlemin sona ermesinin damping ve zararın devam etmesine veya yeniden meydana gelmesine yol açacağı iddiasını içeren yeterli delillerle desteklenmiş bir başvuru ile NGGS açılması talebinde bulunabilecekleri duyurulmuştur,

(2)     Bu çerçevede, başvuru sahibi Sasa Polyester Sanayi A.Ş. (Sasa) firması, ÇHC, Endonezya ve Güney Kore menşeli “poliesterlerden” (polyester elyaf) ürünü ithalatına karşı NGGS açılması başvurusunda bulunmuş olup söz konusu başvuru Al-İpek Polimer Plastik Elyaf Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti., Ecofiber Elyaf San. veTic. Ltd. Şti., Ertona Tekstil Plastik Geri Dönüşüm San. ve Tic. A.Ş,, Euro Fiber Teks. Plastik Elyaf Ltd. Şti., Kapadokya Pet Ambalaj Levha Elyaf San. Tic. Ltd. Şti., Koza Polyester San ve Tic. A.Ş,, Ritaş Kimya ve Tekstil San. Tic A.Ş. ve Yerpak Geri Dönüşüm Elyaf San. Tic. A.Ş. firmaları tarafından da desteklenmiştir.

(3)     Başvuru kapsamında sunulan bilgi ve belgeler, İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu (Kurul) tarafından değerlendirilmiş ve bir NGGS açılmasını haklı kılacak yeterlilikte delillerin mevcudiyetine kanaat getirilmiştir.

(4)     Bu çerçevede, 14/4/2023 tarihli ve 32163 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2023/15) ile ÇHC, Endonezya ve Güney Kore menşeli 5503.20.00.00.00 GTİP’i altında yer alan “poliesterlerden” eşya tanımlı polyester elyaf ürünü ithalatına yönelik bir NGGS açılmıştır.

(5)     Ticaret Bakanlığı (Bakanlık) İthalat Genel Müdürlüğü (Genel Müdürlük) tarafından yürütülen NGGS tamamlanmıştır.

1.4.     Yerli üretim dalının temsil niteliği

(1)     Yönetmeliğin 18 inci maddesi uyarınca yerli üretim daimi temsil etme niteliğine sahip olan yerli üretici Sasa firması tarafından yapılan başvurunun, Yönetmeliğin 20 nci maddesi uyarınca yerli üretim dalı adına yapıldığı anlaşılmıştır. Anılan firma, bu raporun ilgili bölümlerinde “yerli üretim dalı” olarak anılacaktır.

1.5.     Soruşturma ve gözden geçirme dönemi

(1)     Mevcut önlemlerin yürürlükten kalkması durumunda, dampingin ve zarann devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığının tespiti İçin 1’1 ‘2020 – 31712/2022 arasındaki dönem gözden geçirme dönemi, 1/1/2022 – 31 12 2022 arasındaki dönem ise soruşturma dönemi (SD) olarak belirlenmiştir.

1.6.     İlgili tarafların bilgilendirilmesi, dinlenmesi ve bilgilerin değerlendirilmesi

(1)     Soruşturma açılmasını müteakip, soruşturma konusu ürünün Bakanlık tarafından tespit edilen ÇHC, Endonezya ve Güney Kore’deki yerleşik üreticilerine/ihracatçılanna, Türkiye’de yerleşik ithalatçılarına ve ayrıca ÇHC, Endonezya ve Güney Kore’deki yerleşik diğer üreticilere/ihracatçılara iletilebilmesini teminen andan ülkelerin Ankara’daki Büyükelçiliklerine soruşturmanın açılışına ilişkin bildirimde bulunulmuştur.

(2)     Bildirimde, soruşturma açılış Tebliğine, başvurunun gizli olmayan özetine ve soru formlarına nereden erişilebileceği hususunda bilgi verilmiştir.

(3)     Taraflara görüş bildirme ve soru formlarını yanıtlamaları için posta süresi dâhil 37 gün süre tanınmıştır. Ayrıca, ilgili tarafların süre uzatımı yönündeki makul talepleri karşılanmıştır.

(4)     Yerli üretim dalı, soruşturma süresi boyunca Bakanlık ile iş birliği içinde olmuş ve gerektiğinde talep edilen ilave bilgileri temin etmiştir.

(5)     Soruşturma konusu ürününün ÇHC, Endonezya ve Güney Kore’den ithalatını gerçekleştirdiği tespit edilen ithalatçı firmalara soruşturma açılışına ilişkin bildirimde bulunulmuştur. 26 adet ithalatçı ve endüstriyel kullanıcı firma soruşturmaya ilgili taraf olmuştur. Bu firmalardan 11 tanesi İlgili soru formu cevaplarını Bakanlığa zamanında göndererek soruşturma kapsamında iş birliğine gelmiş olarak kabul edilmiştir.

(6)     Türkiye’de yerleşik ihracatçı birlikleri, sanayi ve ticaret odalarını içeren 10 adet meslek kuruluşu soruşturmaya ilgili taraf olmuştur.

(7)     Korca Chemical Fibers Association (KCFA) soruşturmayla ilgili yazılı görüşlerini Bakanlığa zamanında göndererek soruşturmaya ilgili taraf olmuştur.

(8)     Endonezya Ticaret Bakanlığı soruşturmaya ilgili taraf olma talebini Bakanlığa iletmiş olmakla birlikte bu kapsamda yazılı görüşlerini Bakanlığa iletmemiştir.

(9)     Türkiye’ye ÇHC, Endonezya ve Güney Kore menşeli soruşturma konusu ürünün ihracatını gerçekleştirdiği tespit edilen üretîci/ihracatçı firmalara soruşturma açılışına ilişkin bildirim gönderilmiş olup 2 tanesi Güney Kore’de, 2 tanesi Endonezya’da yerleşik firma olmak üzere ilgili soru formunu yanıtlayan 4 firmanın iş birliğinde bulunduğu kabul edilmiştir.

(10)     Soruşturma sonucunda alınacak karara esas teşkil edecek bilgi, bulgu, tespit ve değerlendirmeleri içeren nihai bildirim raporu 4’6/2024 tarihinde yayımlanmıştır.

(11)     Nihai bildirim sonrasında, ilgili tarafların nihai bildirime ilişkin görüşlerini sözlü olarak da sunmalarına imkân tanımak amacıyla 14/6/2024 tarihinde kamu dinleme toplantısı yapılmıştır.

(12)     Tarafların İşbu soruşturma boyunca ortaya koyduğu tüm bilgi, belge ve görüşler incelenmiş, mezkûr görüşlerden mevzuat kapsamında değerlendirilebilecek olanlara bu raporun ilgili bölümlerinde yer verilmiştir.

1.7.    Yerinde doğrulama incelemesi

(1)     Yönetmeliğin 21 inci maddesi çerçevesinde, yerli üretici Sasa firması nezdinde yerinde doğrulama incelemesi gerçekleştirilmiştir.

2.     SORUŞTURMA KONUSU ÜRÜN VE BENZER ÜRÜN

2.1.     Soruşturma konusu ürün ve benzer ürün

(1)     Soruşturma konusu ürün, ÇHC, Endonezya ve Güney Kore menşeli 5503.20.00.00.00 GTİP’i altında yer alan “poliesterlerden” eşya tanımlı polyester elyaftır.

(2)     Polyester elyaf, çekim ve ısıl sabitleme işlemlerinden geçmiş polyester filamentlerden ya da devamlı lifler demetinden elde edilmekte olup kullanım yeri ve amacına göre alıcı tarafından talep edilen boyda kesilmektedir. Ürün teknik tekstilde (nomvoven), karışımlı iplik üretiminde, ayrıca yatak ve yorgan gibi çeşitli ev tekstili ürünlerinde dolgu malzemesi olarak kullanılmaktadır.

(3)     Polyester elyaf, nihai kullanım alanına göre denye, parlaklık, erime sıcaklığı, renk, mukavemet, kesim boyu ve kesit gibi teknik özelliklere göre üretilmektedir. Üretim süreci incelendiğinde, dimetil tereftalat (DMT) veya tereftalik asit (PTA) ile monoetilen glikol (MEG) ana hammaddelerinin kimyasal birleşimi ile ester değişim ve polimerizasyon safhalarından sonra filament haline getirilmektedir. Daha sonra bu filament demetlerinin birleştirme, çekme, kıvırcık verme ve finiş (yağ) verme işlemlerinden sonra elde edilen ürünün istenilen boylarda kesilerek balyalanması ile sevk için hazır hale getirilmektedir.

(4)       Bazı ithalatçı firmalar ve sektör temsilcileri tarafından, yerli üretim dalı tarafından bazı ürünlerde gerekli özelliklerin ve değerlerin sağlanmadığı (l,2*38mm siyah, l,2*44mm siyah, l,4*38mm siyah), bazı ürünlerde yurt İçi talebin karşılanamadığı (renkli ve mikro polyester elyaf), bazı ürünleri üretmediği (koolteks rice gross ve GRS sertifikalı olanlar (rejenere), özel patentli teknolojilere sahip cool maks, airtherm, renkli polyester elyaf, low melt polyester elyaf ve yüksek vasıflı ve fonksiyonel ürünler (muhelif bico ürünler, PE/PET, PP/PET, micro HCS, yanmaz hidrolik elyaflar)) iddialarında bulunulmuştur. Ancak, yürürlükteki mevzuat uyarınca, yerli üretim dalının soruşturma konusu ürünün tüm tiplerini üretme zorunluluğu bulunmamaktadır. Öte yandan, yerli üretim dalından GRS sertifikasının rejenere polyester elyaf üretimi için gerekli olmadığı, l,2*38mm ve l,4*38mm siyah polyester elyaf üretimlerinin olduğu, l,2*44mm siyah polyester elyafın üretilebileceği ancak yeterli talebin olmadığı, cool maks polyester elyafın patentli bir ürün olduğu, koolteks, rice gross, air therm gibi türlerin kendine özgü özelliklerinin hangi aşamada (kumaşta mı elyafta mı) elde edildiğinin belli olmadığı, low melt polyester elyaf için de yatırımlarının mevcut olduğu bilgileri edinilmiştir.

(5)     Nihai bildirim raporunun tüm ilgili taraflarla paylaşılmasının ardından gerçekleştirilen kamu dinleme toplantısında rejenere PSF türü polyester elyaf ithalatının zorunlu olduğu; bu sebeple, GTİP aynştınlmasına gidilmesi fikri sunulmuştur. Yerli üretim dalı bu öneriye cevaben, rejenere elyafların virjin elyaf fiyatlarından etkilenmeleri ve söz konusu elyaf çeşitlerinin birbirleri yerine ikame edilebilmeleri sebebiyle GTİP ayrıştırmasının sakıncalı olabileceğini ifade etmiştir.

(6)     Yapılan incelemeler neticesinde, yerli üretim dalı tarafından üretilen ürün ile soruşturma konusu ithal ürün arasında teknik ve fiziki özellikler ile ürünün temel kullanım alanları bakımından bir fark bulunmadığı belirlenmiştir. Bu nedenle, Yönetmeliğin 4 üncü maddesi çerçevesinde, soruşturma konusu ürün ile yerli üretim dalı tarafından üretilen ürünün esas soruşturmada ve daha önceki NGGS Terde yapılan benzer ürün olarak kabul edilebileceği tespiti geçerliliğini korumaktadır.

(7)       Soruşturma konusu ürün ve benzer ürün ile ilgili açıklamalar bağlayıcı nitelikte olmayıp genel içerikli ve bilgi amaçlıdır.

2.2.     Ürünün ithalinde uygulanan vergi oranları ve diğer yükümlülükler

(1)     Soruşturma konusu ürün için mer’i İthalat Rejimi Karan çerçevesinde belirlenen gümrük vergileri aşağıda yer almaktadır.

(2)     Buna göre, ÇHC ve Endonezya menşeli soruşturma konusu ürün ithalatında %4 oranında, Güney Kore menşeli ürünler için ise %0 oranında gümrük vergisi uygulanmaktadır. Soruşturma dönemi boyunca da aynı oranda gümrük vergisi uygulanırken KDV %8 oranında uygulanmıştır.

Tablo 1: Gümrük Vergisi Oranları

 

GÜMRÜK VERGİSİ ORANI (%)

GTİP

1

2

3

4

GTS ÜLKELERİ

8

5

6

7

5503.20.00.00.00

0

0

0

4

0

0

3,2

4

Kaynak: İthalat Rejimi 2024

1: AB Üyesi Ülkeler, EFTA Üyesi Ülkeler, Serbest Ticaret Anlaşması Ülkeleri: Arnavutluk, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı, Bosısa-Hersek, Fas, Faroe Adaları, Filistin, Gürcistan, Güney Kore, İsrail, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya Cumhuriyet!, Malezya, Mısır Arap Cumhuriyeti, Morityus, Moldova, Sırbistan, Singapur Cumhuriyeti, Şili, Tunus. 2: Bolivarcı Venczuela Cumhuriyeti. 3: TPS-OIC İslam Konferansı Teşkil atî Üyesi Devletler Arasında Tercihli Ticaret Sistemi Çerçeve Anlaşması ve Tercihli Tarife Düzenlemesi Protokolü (PRETAS) kapsamındaki ülkeler (Bahreyn Krallığı, Bangladeş Halk Cumhuriyeti, Birleşik Arap Emirlikleri, Fas Krallığı, İran İslam Cumhuriyeti, Katar Devleti, Kuveyt Devleti. Malezya, Pakistan İslam Cumhuriyeti, Suudi Arabistan Kralhğı, Umman Sultanlığı ve Ürdün Haşimi Krallığı). 4: Birleşik Arap Emirlikleri, GTS ÜLKELERİ: Meri ithalat Rejimi Kararı Ek -l’inde yer alan Genelleştirilmiş Tercihler Sisteminden Yararlanacak Ülkeler. 5: En Az Gelişmiş Ülkeler. 6: Özel Teşvik Düzenlemelerinden Yararlanacak Ülkeler. 7: Gelişme Yolundaki Ülkeler. 8: Diğer Ülkeler

 

(3)     Ayrıca, 4/8/2019 tarihli ve 30852 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2019/26) ile söz konusu ürünün Hindistan, Çin Tayvanı ve Tayland menşeli olanlarında değişen oranlarda dampinge karşı önlem yürürlüktedir.

(4)     Diğer taraftan, Polyester Elyaf İthalatında Korunma Önlemi Uygulanmasına İlişkin Karar kapsamında tüm ülkeler için 0,060 ile 0,056 ABD doları/kg arasında yıllar itibarıyla değişen maktu değerlerde ek mali yükümlülük biçiminde korunma önlemi yürürlüktedir. Ayrıca, İran İslam Cumhuriyeti (İran) için yukarıda belirtilen korunma önlemine ilaveten 4/5/2020 tarihli ye 2486 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan İran Menşeli Polyester Elyaf İthalatında Korunma Önlemi Uygulanmasına İlişkin Karar kapsamında yıllar itibarıyla %18,5 ile %17,5 arasında değişen oranlarda ek mali yükümlülük biçiminde korunma önlemi yürürlükte bulunmaktadır.

3.     DAMPİNGİN DEVAMI VEYA YENİDEN MEYDANA GELMESİ İHTİMALİ

3.1.     Genel açıklamalar

(1)     Yönetmeliğin 35 inci maddesi çerçevesinde, önlemin yürürlükten kalkması halinde soruşturma konusu ülkeler kaynaklı dampingin devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığı incelenmiştir.

3.2.     Dampingin devam etme ihtimali

(1)     Yönetmeliğin 40 inci ve 41 inci maddeleri çerçevesinde, soruşturma sırasında yeniden bir damping marjı hesaplanmamış, esas soruşturmada hesaplanmış olan damping marjları gösterge olarak dikkate alınmıştır.

(2)     Buna göre, İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (2000/2) uyarınca, Güney Kore’de yerleşik Saehan ve SK Chemicals firmaları için CİF bedelin %11,9’u ve Güney Kore’de yerleşik diğer firmalar için CİF bedelin %24,6’sı oranlarında, Endonezya’da yerleşik Indorama firması için CİF bedelin %6,2’si, Eka Perkasa firması için CİF bedelin %29,5’i ve Endonezya’da yerleşik diğer firmalar için ise CIF bedelin %37,4’ü oranlarında damping maıjlan tespit edilmiştir. İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2007/13) uyarınca, soruşturma konusu ürün için damping marjları ÇHC’de yerleşik Huvis Sichuan firması için CİF bedelin %19,94’ü ve ÇHC’de yerleşik diğer firmalar İçin CİF bedelin %3O,61 ’i oranlarında tespit edilmiştir.

(3)     Mevcut dampinge karşı önlemin hukuki ve idari alt yapısını teşkil eden esas soruşturma esnasında tespit edilen damping maçlarının, firmaların önlemin yürürlükten kalkması halindeki muhtemel davranışlarım yansıtacak önemli bir gösterge niteliği taşıdığı değerlendirilmektedir.

3.3.     Dampingin yeniden meydana gelmesi ihtimali

(1)     İhracatçı firmaların davranışlarım ve yeniden meydana gelmesi muhtemel olan dampingi göstermesi açısından soruşturma konusu ülkelerin üretim ve ihracat kapasitesi ile fiyatları ve diğer ülkeler tarafından uygulanmakta olan önlemler ya da yürütülmekte olan damping soruşturmaları önem arz etmektedir.

3.3.1.     Soruşturma konusu ülkelerin üretim ve ihracat kapasitesi ile fiyatları

(1)     Soruşturma konusu ülkelerin üretim ve ihracat kabiliyetlerine ilişkin değerlendirmede, Uluslararası Ticaret Merkezi’nin (International Trade Çenter, 1TC) 5503.20 gümrük tarife pozisyonuna ilişkin 2020-2022 yılları ihracat verileri kullanılmıştır.

(2)     Soruşturma konusu polyester elyaf ürününde dünya ihracat istatistikleri incelendiğinde, ÇHC’nin anılan üründe dünya ihracatında ilk sırada yer aldığı görülmektedir. Soruşturma konusu üründe, ÇHC’nin dünya ihracatı artan bir seyir izleyerek 2020 yılında 795.715 ton (691 milyon ABD dolan), 2021 yılında 929.136 ton (951 milyon ABD doları), 2022 yılında ise 995.867 ton (1,11 milyar ABD doları) seviyesinde gerçekleşmiş olup 2022 yılında ÇHC toplam dünya ihracatından değer bazında %17 oranında pay almıştır. ÇHC’nin ortalama ihraç birim fiyatı söz konusu yıllarda artan bir seyir izleyerek 2020 yılında 0,87 ABD dolan/kg, 2021 yılında 1,02 ABD dolan/kg ve 2022 yılında ],] 1 ABD dolan/kg seviyesinde gerçekleşmiştir. Bununla birlikte, ÇHC’nin ortalama ihraç birim fiyatlarının söz konusu yıllarda en fazla ihracat yapan ilk 15 ülkenin birim fiyatlan ortalamalarının altında kaldığı gözlemlenmiştir.

(3)     Polyester elyaf ihracatında dünyada ikinci sırada yer alan Güney Kore, 2020 yılında 706.274 ton (742 milyon ABD dolan), 2021 yılında 731.568 ton (875 milyon ABD doları), 2022 yılında ise 624.454 ton (759 milyon ABD doları) seviyesinde soruşturma konusu ürünün ihracatını gerçekleştirmiştir. Güney Kore’nin dünya polyester elyaf ihracatından aldığı pay ise 2022 yılında %11 seviyesinde gerçekleşmiştir. Güney Kore’nin ortalama ihraç birim fiyatı 2020 yılında 1,05 ABD dolan/kg, 2021 yılında 1,20 ABD dotan/kg, 2022 yılında ise 1,22 ABD dolan/kg seviyesinde gerçekleşmiştir. Aynca, 2022 yılında Güney Kore’nin ortalama ihraç birim fiyatı, dünyada en fazla ihracat yapan ilk 15 ülkenin ortalama ihraç birim fiyatının altında kalmıştır.

(4)     Soruşturma konusu ülkelerden Endonezya ise söz konusu üründe dünya ihracatında beşinci sırada yer almaktadır. Endonezya’nın dünyaya polyester elyaf ihracatı azalan bir seyir izleyerek 2020 yılında 251.164 ton (210 milyon ABD doları), 2021 yi 1 mda 246.425 ton (251 milyon ABD dolan), 2022 yılında ise 212.413 ton (240 milyon ABD dolan) seviyesinde gerçekleşmiştir. Endonezya’nın 2022 yılında dünya ihracatından aldığı pay ise %5 seviyesinde kaydedilmiştir. Endonezya’nın ortalama ihraç birim fiyatı söz konusu yıllarda artan bir seyir izleyerek 2020 yılında 0,83 ABD dolan/kg, 2021 yılında 1,02 ABD dolan/kg, 2022 yılında ise 1,13 ABD dolan/kg seviyesinde gerçekleşmiştir. Buna ek olarak, Endonezya’nın ortalama ihraç birim fiyatları söz konusu yıllarda en fazla ihracat yapan ilk 15 ülkenin birim fiyatları ortalamalarının altında seyretmiştir.

3.3.2.     Diğer ülkeler tarafından uygulanmakta olan önlemler[1]

(1)     Soruşturma konusu üründe soruşturma konusu ülkeye diğer ülkeler tarafından uygulanan önlemler, ihracatçı firmaların davranışlarını ve muhtemel olan dampingli ithalatı göstermesi açısından önem taşımaktadır.

(2)     Bu çerçevede, Arjantin tarafından ÇHC menşeli soruşturma konusu ürüne (iplikler ve elyaflar) yönelik 18/5/2OİO tarihinde % 14,20 (ad valorem) oranında yürürlüğe konulan dampinge karşı önlem 17/5/2016 tarihinde 5 yıl süreyle önlemin aynen devamı şeklinde uzatılmış olup 16/5/2021 tarihinde söz konusu damping karşı önlem yürürlükten kalkmıştır.

(3)     Endonezya tarafından ÇHC, Çin Tayvanı ve Hindistan menşeli soruşturma konusu ürüne (kesikli polyester elyaflar) yönelik 23/11/2010 tarihinde ÇHC için %0 ila %11,94 oranlan arasında, Çİn Tayvanı için %28,47 ve Hindistan için %5,82 ila %16,67 oranlan arasında yürürlüğe konulan dampinge karşı önlem 29’4/2016 tarihinde birinci ara gözden geçirme sonucunda ÇHC için %0 ila %I6,1O oranlan arasında değiştirilerek ve diğer ülkeler için önlemin aynen devamı ve 24/5/2022 tarihinde üçüncü ara gözden geçirme soruşturması ile önlemin aynen devamı şeklinde uzatılmıştır.

(4)     Pakistan tarafından ÇHC menşeli soruşturma konusu ürüne yönelik 3/2/2016 tarihinde %2,82 ila % 11,51 oranlan arasında yürürlüğe konulan dampinge karşı önlem, 6 10’2021 tarihinde 5 yıl süreyle önlemin aynen devamı şeklinde uzatılmıştır. Bununla birlikte, Pakistan tarafından Çin Tayvanı, Endonezya ve Tayland menşeli soruşturma konusu ürüne (kesikli polyester elyaf) yönelik 4/2/2022 tarihinde Çin Tayvanı için % 12,47 oranında, Endonezya için %2,39 ila %3,55 oranlan arasında ve Tayland için %2,54 ila 0 o 10,96 oranlan arasında dampinge karşı önlem yürürlüğe konulmuştur.

(5)     Meksika tarafından Çin Tayvanı menşeli soruşturma konusu ürüne yönelik (kısa elyaflı polyester) 1/7/2019 tarihinde kilogram başına 0,46 ABD dolan tutannda dampinge karşı önlem yürürlüğe konulmuştur.

(6)     Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarafından ÇHC, Çin Tayvanı, Hindistan ve Güney Kore menşeli soruşturma konusu ürüne yönelik (ince denye polyester elyaf) 20/7/2018 tarihinden bu yana ÇHC için %65,17 ila %103,06 oranlan arasında, Çin Tayvanı için %Û ila %48,86 oranlan arasında, Hindistan için %21,43 oranında ve Güney Kore için %0 ila %45,23 oranlan arasında dampinge karşı önlem uygulamaktadır. Söz konusu önlemin uzatılmasına yönelik bir ara gözden geçirme soruşturması 1/2/2023 tarihinde açılmıştır. Bununla birlikte, soruşturma konusu ürün kapsamında bulunan düşük erime noktalı polyester elyaf için 16/8/2018 tarihinde ABD tarafından Çin Tayvanı’na %49,93 oranında ve Güney Kore’ye %0 ila %16,27 oranlan arasında konulan dampinge karşı önlem 22 12/2023 tarihinde önlemin aynen devamı şeklinde uzatılmıştır. Ek olarak, ABD tarafından ÇHC menşeli soruşturma konusu ürün kapsamında bulunan bazı kesikli polyester elyaf ürününe yönelik 1 ’6 2007 tarihinde %0 ila %44,30 oranlan arasında dampinge karşı önlem yürürlüğe konulmuş olup üçüncü ara gözden geçirme soruşturması sonucu 1/3/2023 tarihinde önlemin aynen devamı şeklinde uzatılmıştır. Ayrıca, ABD tarafindan Çin Tayvanı ve Güney Kore menşeli soruşturma konusu ürüne yönelik 27/4/2000 tarihinde Çin Tayvanı için %5,77 ila %9,51 oranlan arasında ve Güney Kore için % 14,10 oranında dampinge karşı önlem yürürlüğe konulmuş olup dördüncü ara gözden geçirme soruşturması sonucu 19/8/2022 tarihinde önlemin aynen devamı şeklinde uzatılmıştır.

3.4.     Dampingin devamı veya yeniden meydana gelmesi ihtimaline ilişkin değerlendirme

(1)     Yapılan inceleme sonucunda;

i.        Önlemin kalkması halinde soruşturma konusu ülkelerin davranışlarını göstermesi açısından Önemli bir gösterge niteliğinde olan esas soruşturmalarda ÇHC, Endonezya ve Güney Kore menşeli soruşturma konusu ürün için önemli oranlarda damping marjı tespit edildiği,

ii.      Soruşturma konusu ülkelerin tamamının başvuru konusu üründe dünya ihracatında ilk sıralarda yer aldığı ve halihazırda fiyata duyarlı söz konusu ürünü Türkiye’ye yönlendirebileceği önemli üretim kapasitesinin ve ihracat kabiliyetinin bulunduğu,

iii.     Soruşturma konusu ürüne yönelik diğer ülkeler tarafından alınan dampinge karşı önlemlerin ve halihazırda yürürlükte bulunan soruşturmaların, soruşturma konusu ülkelerin söz konusu ürün ihracatında haksız rekabete başvurduğunu gösterdiği

hususları birlikte değerlendirildiğinde, yürürlükteki önlemlerin kalkması halinde dampingli ithalatın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu değeri endin 1 mektedi r.

4.     ZARARIN DEVAMI VEYA YENİDEN MEYDANA GELMESİ İHTİMALİ

4.1.     Genel açıklamalar

(1)     Yönetmeliğin 35 inci maddesi çerçevesinde, gözden geçirme döneminde yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri ve önlemin yürürlükten kalkması halinde zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığı incelenmiştir. Bu kapsamda, ithalatın mutlak ve nispi olarak gelişimi, ithalat fiyatlarının seyri ile yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri değerlendirilmiştir. Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri 1/1/2020-31/12/2022 dönemi için analiz edilmiştir.

(2)     Soruşturma konusu ürünün genel ithalatı ve soruşturma konusu ülkelerden yapılan ithalatının incelenmesinde Ticaret Bakanlığı Karar Destek Sistemi (KDS) verileri kullanılmıştır.

4.2.     Ürünün genel ithalatının mutlak gelişimi ve fiyatları

(1)     Başvuru konusu ürüne ilişkin genel ithalat istatistiklerine bakıldığında, ürünün 2020 yılında 184.809 ton olan ithalat miktarının, 2021 yılında 216.412 ton, 2022 yılında ise 205.405 ton olarak gerçekleştiği görülmektedir.

(2)     Söz konusu ithalat değerleri ilgili yıllarda sırasıyla, 184 milyon ABD dolan, 281 milyon ABD dolan ve 316 milyon ABD doları seviyelerinde gerçekleşerek artan bir seyir izlemiştir.

(3)     Söz konusu ithalatın ortalama birim fiyatları incelenen dönemde artan bir seyir izlemiş olup 2020-2022 yıllarında sırasıyla 0,99 ABD dolan/kg, 1,30 ABD dolan/kg, 1,54 ABD dolan/kg seviyelerinde gerçekleşmiştir.

4.3.     Ürünün soruşturma konusu ülkelerden ithalatının mutlak gelişimi ve fiyatları

(1)     Ürünün soruşturma konusu 3 ülkeden 2020 yılında 41.227 ton (45 milyon ABD dolan) olan ithalat miktannm, 2021 yılında 37.134 ton (56 milyon ABD dolan) seviyesine gerilediği, 2022 yılında ise 62.939 ton (100 milyon ABD dolan) seviyesine yükseldiği tespit edilmiştir. Söz konusu 3 ülkenin ortalama birim ihraç fiyatı 2020-2022 yıllannda sırasıyla 1,09 ABD dolan/kg, 1,51 ABD dolan/kg, 1,59 ABD dolan/kg seviyesindedir.

(2)     Söz konusu ithalatın toplam ithalat içindeki payı İse 2020 yılında %22 iken 2020 ve 2021 yıllannda sırasıyla %17 ve%31 olarak gerçekleşmiştir.

4.3.1.     Ürünün Çin Halk Cumhuriyeti’nden ithalatının mutlak gelişimi ve fiyatları

(1)     Polyester elyaf ürününün ÇHC’den İthalatı 2020 yılında 17.787 ton (18.5 milyon ABD dolan), 2021 yılında 14.708 ton (21,3 milyon ABD dolan), 2022 yılında ise 37.418 ton (55,8 milyon ABD dolan) seviyesinde gerçekleşmiştir.

(2)     ÇHC menşeli polyester elyaf ithalatının toplam ithalat içerisindeki payının 2020 yılında % 10, 2021 yılında %7,2022 yılında ise %18 oranında gerçekleştiği tespit edilmiştir.

(3)     ÇHC menşeli ithalatın ortalama birim fiyatları incelendiğinde, birim fiyatların incelenen dönem içerisinde azalan bir seyir izleyerek 2020 yılında 1,04 ABD dolan/kg, 2021 yılında 1,45 ABD dolan/kg, 2022 yılında ise 1,49 ABD dolan/kg seviyesinde oluştuğu gözlemlenmiştir.

4.3.2.    Ürünün Endonezya’dan ithalatının mutlak gelişimi ve fiyatları

(1)     Soruşturma konusu ürünün Endonezya’dan ithalatı dalgalı bir seyir izleyerek 2020 yılında 61,4 ton (151 bin ABD dolan), 2021 yılında 170 ton (622 bin ABD dolan), 2022 yılında ise 26 ton (137 bin ABD dolan) seviyesinde kaydedilmiştir,

(2)     Endonezya menşeli ürünün toplam ithalat içerisindeki payı 2020-2022 yıllarında sırasıyla, %0,03, %0,0S ve %0,01 oranında gerçekleşmiştir.

(3)     Polyester elyafın Endonezya’dan gerçekleşen ithalatının ortalama birim fiyatı 2020-2022 yıllarında sırasıyla 2,45 ABD dolan/kg, 3,67 ABD dolan/kg ve 5,26 ABD dolan/kg seviyesinde oluşmuştur.

4.3.3.     Ürünün Güney Kore’den ithalatının mutlak gelişimi ve fiyatları

(1)     Polyester elyaf ürününün Güney Kore’den ithalatı 2020 yılında 23.379 ton (26,3 milyon ABD dolan), 2021 yılında 22.256 ton (34 milyon ABD dolan), 2022 yılında ise 25.495 ton (44 milyon ABD dolan) seviyesinde gerçekleşmiştir.

(2)     Güney Kore menşeli polyester elyaf ithalatının toplam ithalat içerisindeki payının 2020 yılında %13,2021 yılında %10,2022 yılında ise %12 oranında gerçekleştiği tespit edilmiştir.

(3)     Güney Kore menşeli ithalatın ortalama birim fiyattan incelendiğinde, birim fıyatlann incelenen dönem içerisinde artan bir seyir izleyerek, 2020 yılında 1,13 ABD dolan/kg, 2021 yılında 1,53 ABD dolan/kg, 2022 yılında ise 1,73 ABD dolan/kg seviyesinde oluşmuştur.

4.4.     Diğer ülkelerden ithalatın mutlak gelişimi ve fiyatları

(1)     Soruşturma konusu ürünün diğer ülkelerden ithalat miktan, 2020 yılında 143.582 ton (139 milyon ABD doları), 2021 yılında 179.278 ton (225 milyon ABD doları), 2022 yılında ise 142.465 ton (216 milyon ABD dolan) seviyesinde gerçekleşmiştir.

(2)     Söz konusu ithalatın ortalama birim fiyatı incelenen yıllarda artan bir seyir izleyerek 2020 yılında 0,97 ABD dolan/kg, 2021 yılında 1,25 ABD dolan/kg, 2022 yılında 1,51 ABD dolan/kg seviyesinde oluşmuştur.

(3)     Söz konusu ithalatın toplam ithalat içindeki payı 2020 yılında %78,2021 yılında%83,2022 yılında ise %69 oranında gerçekleşmiştir,

4.5.     İthalatın nispi gelişimi                                                  .

(1)     Önlem konusu ithalatın nispi gelişimini görebilmek için soruşturma konusu ülkelerden gerçekleştirilen ithalatın toplam Türkiye benzer mal tüketimi içindeki payı bulunmuştur. Bu bağlamda, öncelikle yerli üretim dalı ile diğer yerli üreticilerin yurt içi satıştan ile genel ithalat miktarı toplanarak ilgili yıllarda toplam Türkiye benzer mal tüketimi elde edilmiştir. Yerli üretim dalının yurt içi satışlarının ve soruşturma konusu ülkelerden gerçekleştirilen ithalatın toplam tüketime oranlanmasıyla pazar paylan hesaplanmıştır. İncelenen veriler 2020 yılı=l 00 olacak şekilde endekslenmiştir.

(2)     Bu çerçevede, yurt içi tüketim endeksi, 2020 yılı 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 110 birim ve 2022 yılında 103 birim olarak gerçekleşmiştir.

(3)     ÇHC menşeli ithalatın 2020 yılında 100 birim olan pazar payı endeksinin 2021 yılında 75 birim, 2022 yılında 203 birim olarak gerçekleştiği görülmektedir.

(4)     Endonezya menşeli ithalatın pazar payı endeksi 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 251 birime yükselmiş, 2022 yılında ise 41 birim olarak gerçekleşmiştir.

(5)     Güney Kore menşeli ithalatın 2020 yılında 100 birim olan pazar payı endeksi, 2021 ve 2022 yıllarında sırasıyla 87 ve 105 birim olarak gerçekleşmiştir.

(6)     Diğer ülkeler menşeli ithalatın 2020 yılında 100 birim olan pazar payı endeksi, 2021 yılında 114 birime yükselmiş, 2022 yılında 96 birim olarak gerçekleşmiştir.

(7)     Yerli Üretim dalının pazar payı endeksi 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 93 birim, 2022 yılında 89 birim olarak gerçekleşmiştir.

(8)     Diğer yerli üreticilerin pazar payı endeksi 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 105 birim ve 2022 yılında 112 birim olarak gerçekleşmiştir.

4.6.     Fiyat kırılması ve baskısı

4.6.1.     Fiyat kırılması

(1)     Yönetmeliğin 17 nci maddesinin ilgili hükümleri çerçevesinde, dampingli olduğu iddia edilen ithalatın yerli üretim dalının satış fiyatları üzerindeki etkisi değerlendirilirken başvuru konusu ülkeden gerçekleştirilen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını kırıp kırmadığı incelenmiştir. Fiyat kırılması, ithal ürünün ortalama pazara giriş fiyatının Türkiye piyasasında yerli üretim dalının ağırlıklı ortalama yurt içi birim satış fiyatının yüzde olarak ne kadar altında kaldığını göstermekte olup CİF ihraç fiyatının yüzdesi olarak hesaplanmaktadır.

(2)     Fiyat kırılması hesaplanırken, ortalama CİF ithal birim fiyatının üzerine başvuru konusu ülkelere yönelik uygulanan %4 oranındaki gümrük vergisi (Güney Kore için %0), CİF kıymetin %2’si tutarındaki diğer ithalat masrafları ile 2022 yılı için 0,060 ABD dolan/kg değerindeki ek mali yükümlülük eklenerek ürünün Türkiye piyasasına giriş fiyatı bulunmuştur. Bulunan değer ile yerli üretim dalının ortalama yurt içi satış fiyatı karşılaştırmıştır.

(3)     Dampinge karşı önlemlerin söz konusu olmadığı bir ortamda fiyatların hangi düzeyde oluşacağına ilişkin değerlendirmeyi mümkün kılmak amacıyla, anılan fiyatlara dampinge karşı önlemler eklenmemiştir.

(4)     Bu çerçevede, ÇHC, Endonezya ve Güney Kore menşeli ithalatın 2020 ve 2022 yıllan arasında yerli üreticinin fiyatlannı kırmadığı tespit edilmiştir.

4.6.2.     Fiyat baskısı

(1)     Yönetmeliğin 17 nci maddesinin ilgili hükümleri çerçevesinde, dampingli olduğu iddia edilen ithalatın yerli üretim dalının satış fiyatları üzerindeki etkisi değerlendirilirken soruşturma konusu ülkeden gerçekleştirilen ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarına baskı yapıp yapmadığı incelenmiştir. Fiyat baskısı, yerli üretim dalının fiyatlarının dampingli olduğu öne sürülen ithalat sebebiyle baskı altında bulunması ve yerli üreticinin fiyatlarını makul kâr elde edecek şekilde belirleyememesi durumunu ifade etmektedir. Bu kapsamda, soruşturmaya konu ürünün gümrük vergisi, ek mali yükümlülük ve gümrükleme masrafları dahil Türkiye pazarına ortalama giriş fiyatı ile yerli üretim dalının ağırlıklı ortalama ticari maliyetine makul bir kâr oranı (%X) eklenerek bulunan olması gereken yurt içi birim satış fiyatı karşılaştırmıştır.

(2)     Dampinge karşı önlemlerin söz konusu olmadığı bir ortamda fiyatların hangi düzeyde oluşacağına ilişkin değerlendirmeyi mümkün kılmak amacıyla, anılan fiyatlara dampinge karşı önlemler eklenmemiştir.

(3)     Bu kapsamda, 2020-2022 yılları arasında ÇHC, Endonezya ve Güney Kore menşeli ithalatın yerli üretim dalının fiyatlarını baskılamadığı tespit edilmiştir.

4.7.    Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri

(1)     Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri, gözden geçirme dönemi olan 1/1’2020- 31/12/2022 tarihleri arasındaki veriler esas alınarak analiz edilmiştir.

(2)     Eğilimin sağlıklı bir şekilde analiz edilebilmesi amacıyla, Türk lirası bazındaki veriler yıllık ortalama Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) kullanılması suretiyle enflasyondan arındırılarak endekslenmiştir.

(3)     Ekonomik göstergelerin değerlendirilmesinde, soruşturma konusu ürüne ait miktar incelemesinde ton ölçü birimi kullanılmıştır.

a)     Üretim, kapasite ve kapasite kullanım oranı (KKO)

(1)     Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün için 2020 yılında 100 birim olan üretim miktar endeksi, 2021 yılında 120 birim, 2022 yılında ise 122 birim olarak gerçekleşmiştir.

(2)     2020 ve 2021 yıllarında yerli üretim dalının kapasite endeksi 100 birim iken 2022 yılında 98 birime düşmüş; anılan dönemde KKO endeksi 2020,2021 ve 2022 yıllarında sırasıyla 100 ve 120 birim ve 125 birim olarak gerçekleşmiştir.

b)     Yurt içi ve yurt dışı satışlar

(1)     Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün İçin 2020 yılında 100 birim olarak kabul edilen yurt içi satış miktarı endeksi 2021 yılında 103 birim, 2022 yılında ise 92 birim olarak gerçekleşmiştir.

(2)     Yurt içi satış değer endeksi ise 2020 ve 2021 yıllarında sırasıyla 100 ve 126 birim olurken, 2022 yılında ise 107 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.

(3)     Yerli üretim dalının yurt dışı satış miktar endeksi 2020 yılında 100 birim iken, 2021 yılında 163 birime yükselmiş, 2022 yıhnda ise 165 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.

(4)     Yurt dışı satış değer endeksi ise 2020 ve 2021 yıllarında sırasıyla 100 ve 199 birim olurken, 2022 yıhnda ise 193 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.

c)    Yurt içi fiyatlar

(1)     Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün için yurt içi birim satış fiyatı endeksi 2020 yılında 100 birim olduğu kabul edildiğinde, 2021 yılında 123 birime yükselmiş, 2022 yılında ise 116 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.

ç) Pazar payı

(2)     Yerli üretim dalının pazar payı endeksi 2020 ve 2021 yıllarında sırasıyla 100 ve 93 birim olurken, 2022 yılında 89 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.

d)     Maliyetler ve kârlılık

(1)     Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün için 2020 yılında 100 birim olan birim sınai maliyet endeksi, 2021 yılında 117 birime yükselmiş, 2022 yılında ise 112 birim olarak gerçekleşmiştir. Faaliyet ve finansman giderleri eklenerek hesaplanan birim ticari maliyet endeksi ise 2020 ve 2021 yıllarında sırasıyla 100 ve 116 birim olurken, 2022 yılında 117 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.

(2)     Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün için gerçekleşen ticari maliyetleri ve yurt içi satış fiyatları dikkate alınarak hesaplanan yurt içi satışlardan birim kârlılık endeksi, 2020 yılında 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 227 birime yükselmiş, 2022 yılında ise 114 birim olarak gerçekleşmiştir.

(3)     Yurt dışı satışlardan birim kârlılık endeksi 2020 ve 2021 yıllarında sırasıyla 100 ve 187 birim olurken, 2022 yılında ise 123 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.

(4)     Yerli üretim dalının toplam satışlarında birim kârlılığı 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 217 birime yükselmiş, 2022 yılında ise 123 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.

e)    Stoklar

(1)     Yerli üretim dalının dönem sonu stok miktarı 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 58 birime gerilemiş, 2022 yılında ise 257 birim seviyesine yükselmiştir.

f)    İstihdam

(1)     Yerli üretim dalının soruşturma konusu ürün üretiminde çalışan işçi sayısı endeksi 2020 ve 2021 yıllarında sırasıyla 100 ve 114 birim olurken, 2022 yılında ise 144 birim seviyesine yükselmiştir.

g)     Ücretler

(1)     Soruşturma konusu ürün üretiminde çalışan bir işçinin aylık brüt ücretinin endeksi 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 94 birime, 2022 yılında ise 77 birime gerilemiştir.

ğ) Verimlilik

(2)     Soruşturma konusu ürün üretiminde çalışan işçi başına düşen üretim miktarını gösteren verimlilik endeksi, 2020 yılında 100 birim, 2021 yılında 105 birim, 2022 yılında 85 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.

h)    Nakit akışı

(1)     Soruşturma konusu üründe sağlanan (hasıla-üretim değeri-faaliyet ve finansman giderleriî ürün amortismanı) nakit akış endeksi 2020 yılında 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 161 birime yükselmiş, 2022 yılında 85 birime gerilemiştir.

ı) Büyüme

(2)     Yerli üretim dalının bütün faaliyetlerini kapsayan aktif büyüklüğü 2020 yılında 100 birimken, 2021 yılında 159 birime yükselmiş, 2022 yılında ise 145 birime gerilemiştir.

i)     Sermayeyi artırma yeteneği

(1)     Yerli üretim dalının öz sermaye endeksi 2020 yılında 100 birim kabul edildiğinde, 2021 yılında 94 birime gerilemiş, 2022 yıhnda ise 83 birim olarak gerçekleşmiştir.

j)     Yatırımları artırma yeteneği

(1)     Yerli üretim dalının incelenen dönemde tevsi yatırımları 2020 yılında 100 birim, 2021 yılında 127 birim olarak gerçekleşmiş, 2022 yılında ise 273 birime yükselmiştir. İncelenen dönemde yenileme yatırımları endeksi 2020 yılında 100 birim olarak kabul edildiğinde, 2021 yılında 821 birime yükselmiş, 2022 yılında ise 3.706 birim seviyesinde gerçekleşmiştir.

(2)     Yerli üretim dalının yatırımlarının geri dönüş oram (dönem karı/öz sermaye) 2020 yılında 100 birim, 2021 yılında 160 birim olarak gerçekleşmiş, 2022 yılında ise 89 birim seviyesine yükselmiştir.

4.8.     Yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinin değerlendirilmesi

(1)     Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri incelendiğinde, mevcut önlemin varlığına rağmen bazı ekonomik göstergelerinde olumsuz seyrin devam ettiği görülmektedir. Bu çerçevede, yerli üretim dalının yurt içi satış miktarının ve öz sermayesinin azaldığı, verimliliğinin ve stok çevrim hızının düştüğü, ürün nakit akışı ve stok miktarı gibi ekonomik göstergelerinde bozulmalar yaşandığı tespit edilmiştir. Ayrıca, yerli üretim dalının soruşturma konusu üründeki yurt içi ve yurt dışı satışlardan kârlılığında baz yıl olan 2020 yılına göre artış gözlemlenmekle birlikte, 2021 yılına göre düşüş yaşandığı tespit edilmiştir.

(2)     Öte yandan, yerli üretim dalının üretim, yurt içi satış hasılası, yurt dışı satış miktarı ve hasılası, bilanço aktif toplamı, kapasite kullanım oranı, istihdam gibi bazı ekonomik göstergelerinde iyileşme yaşandığı tespit edilmiştir.

(3)     KCFA tarafından iletilen görüşlerde, yerli üretim dalının sağladığı gizli olmayan nüshada makul kâr marjı, yabancı üreticiler, normal değerler, Türkiye’ye ihracat fiyatları, damping maıjı hesaplamasında kullanılan veriler, tüketim, ilgili ülkelerin pazar paylan, yerli üretim dalı tarafından yapılmış veya yapılacak olan iyileştirmeler gibi unsurlara yer verilmediğini ve bu durumdan dolayı ilgili tarafların savunma haklarının tam olarak korunmadığı ifade edilmiştir. Ancak, Yönetmeliğin 22 nci maddesi uyarınca, söz konusu göstergeler firmaya özgü ticari sır niteliğinde ve açıklanması rakiplere önemli bir fayda sağlayabilecek bilgiler içerdiğinden başvuru formunun gizli olmayan nüshasında bu tarz verilerin kamuya açık olarak sunulma zorunluluğu bulunmamaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu’ndan elde edilen veriler ise kamuya açık olup başvuru formunun gizli olmayan nüshasında da yer almaktadır.

(4)     KCFA, 2020 yılından 2022 yılına kadar yerli üretim dalının kârını %300’den fazla oranda arttırdığını, öz sermayesini %9 oranında arttırdığını belirtmiştir ancak soruşturma konusu üründe firmanın toplam kârlılığı dalgalı bir seyir izlemekle birlikte 2020’den 2022 yılına kadar %34 oranında artmış olup öz sermayesi %17 oranında düşmüştür.

(5)     Kamu dinleme toplantısında, yerli üretim dalının standart ekru polyester elyaf ürünlerinin dünya fiyatlarından kg başına 0,20 ABD dolan daha yüksek olduğu iddiası ortaya atılmıştır. Yerli üretim dalı bu iddiaya cevaben, yurt içi satış fiyatlanm şeffaflık ilkesinden ötürü önceden açtkladıklanndan dolayı ithalatçı ülkelerin bu fiyatları takip ederek Türkiye pazannda yerli üretim dalının fiyatlarının biraz altında fiyat belirlediklerini ifade etmiştir.

(6)     Kamu dinleme toplantısında, yerli üretim dalının ihraç birim fiyatına göre oldukça yüksek fiyatlarla îç pazara satış yaptıkları iddia edilmiştir. Yerli üretim dalı, bu iddianın tam olarak doğru olmadığını ve yurt içi ve ihraç fiyatları arasında 2021 yılında kg başına 0,06 ABD doları, 2022 yılında -0,04 ABD doları (ihraç fiyatı daha düşük) ve 2023 yılında 0,01 ABD dolan fark bulunduğunu, bu farkın da polyester elyafın hammaddesini polyester elyafı ihraç ettiklerinde dahilde işleme rejimi (DIR) kapsamında getirebilmeleri ve belli coğrafyalara yapılan ihracatlarda oluşan telafi edici vergi (TEV) muafiyetinden dolayı fiyatlarda marj avantajı olduğunu belirtmiştir.

(7)     Kamu dinleme toplantısında, yerli üretim dalının pazar payının %60 olduğu iddia edilmiş olup yerli üretim dalı pazar payının %31-37 arasında olduğunu ifade etmiştir.

4.9.     Zararın devamı veya yeniden meydana gelmesi ihtimaline ilişkin değerlendirme

(1)     Zararın devam etmesi veya yeniden meydana gelmesi ihtimaline ilişkin yukarıdaki bilgiler çerçevesinde;

i.         Soruşturma konusu ülkelerdeki üretici, ihracatçıların Türkiye pazarına erişim konusunda bir sıkıntı yaşamadıkları bilinmekte olup polyester elyafm girdi olarak kullanıldığı tekstil sektörünün büyüklüğü dikkate alındığında Türkiye pazarının soruşturma konusu ülkelerin üreticileri için önem arz ettiği değerlendirilmektedir.

ii.        Mevcut önleme rağmen ÇHC menşeli ithalatın İncelenen dönemde %110 oranında, ÇHC’nin pazar payının ise % 103 oranında arttığı tespit edilmiştir. Güney Kore menşeli ithalatın 2022 yılında baz yıl olan 2020 yılına göre artış gösterdiği, mevcut önleme rağmen Güney Kore’nin Türkiye pazarına en çok polyester elyaf ihracatı gerçekleştiren 4 üncü ülke konumunda bulunduğu tespit edilmiştir. Yürürlükteki önlemin etkisiyle, Endonezya’dan ithalatın incelenen dönem içerisinde düşük miktarlarda gerçekleştiği ve dalgalı bir seyir izleyerek 2021 yılında baz yıla göre artış gösterdiği, 2022 yılında ise baz yıla ve 2021 yılına göre düştüğü gözlemlenmiştir. Önlemin varlığında, Endonezya’dan gerçekleştirilen ithalatın birim fiyatının genel ithalatın ortalama birim fiyatının üstünde oluştuğu görülürken, Endonezya’nın dünyaya ihracatının birim fiyatlarının incelenen yıllarda en fazla ihracat gerçekleştiren ilk 10 ülkenin dünyaya ihracatının ortalama birim fiyatının altında kaldığı görülmektedir. Polyester elyafın fiyat esnekliği yüksek bir ürün olduğu dikkate alındığında, önlemin kaldırılması durumunda, Endonezya menşeli ithalatın artışa geçebileceği değerlendirilmektedir.

iiî. Polyester elyaf tüketimi 2020-2022 yıllarında %3 oranında artış gösterirken, yerli üretim dalının pazar payı söz konusu dönemde % 11 oranında düşmüştür.

iv. Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri bir bütün olarak incelendiğinde, önlemin varlığına rağmen inceleme döneminde yurt içi satış miktarının ve öz sermayesinin azaldığı, verimliliğinin ve stok çevrim hızının düştüğü, ürün nakit akışı ve stok miktarı gibi ekonomik göstergelerinde olumsuz seyrin devam ettiği görülmektedir.

(2)     Tüm bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde, zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu düşünülmektedir.

(3)     KCFA inceleme döneminde, Türkiye’nin Güney Kore’den soruşturma konusu ürünlere ilişkin ithalatının miktar bazında ihmal edilebilir bir artışının olduğunu, soruşturma konusu ürünlerin Güney Kore’den ithalatının toplam ithalat içindeki payının düştüğünü ve bunlara bağlı olarak Güney Kore’den yapılan ithalata ilişkin ilgili önlemlerin sona ermesinin damping ve zararın devamına veya yeniden meydana gelmesine yol açmayacağını ifade etmiştir. Ancak, iş bu Raporun 3.4. maddesinde ifade edildiği üzere mer’i önlemlerin yürürlükten kalkması halinde dampingin devam etmesi veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu değerlendirilmiştir. Benzer şekilde, bu maddenin İkinci fıkrasında da önlemin yürürlükten kalkması durumunda zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu saptanmıştır.

5. SONUÇ

(1)     Yürütülen soruşturma esnasında elde edilen bilgi ve bulgular çerçevesinde, önlemin ortadan kalkması durumunda dampingin ve zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu değerlendirilmiştir.

Bu çerçevede, soruşturma neticesinde ulaşılan tespitleri değerlendiren Kurulun kararı ile İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2018/36) ile ÇHC menşeli soruşturma konusu ürüne yönelik yürürlükte olan dampinge karşı önlemin ve İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2018/13) ile Endonezya ve Güney Kore menşeli soruşturma konusu ürüne yönelik yürürlükte olan dampinge karşı önlemlerin Yönetmeliğin 42 nci maddesi çerçevesinde aşağıdaki tabloda gösterilen biçimde uygulanmaya devam edilmesine karar verilmiştir.

GTİP

Eşyanın Tanımı

Menşe Ülke

Firma Unvanı

Dampinge Karşı Önlem

5503.20.00.00.00

Poliesterlerden

Çin Halk Cumhuriyeti

Tüm firmalar

0.21 ABDdoları/Kg

Endonezya Cumhuriyeti

P.T. Indorama

Synthetics Tbk

CİF bedelin %6,2’si

Diğerleri

C!F bedelin %12’si

Kore Cumhuriyeti

Tüm firmalar

CİF bedelin %6,2’si

[1] Kaynak: World Trade Organization (Jntegrated Trade Jntelligence Portal I-TIP)

Resmi Gazete İçin Tıklayınız.

İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Tebliği 2024/24 yazısı ilk önce AB Mevzuat üzerinde ortaya çıktı.